Jacobalia

In het eerste nummer van de Jacobsstaf, voorjaar 1989, staat een artikel van Mireille Madou, getiteld: ‘Jacobalia in Nederland’, een inleiding op de serie ‘Jacobalia in Nederland’. Madou definieert Jacobalia als ‘sporen die de cultus van Sint-Jacobus in de beeldende kunsten in Nederland heeft nagelaten’.

In het vijftigste nummer van de Jacobsstaf, juni 2001, wordt het woord ‘sporen’ in de definitie van Madou nader uitgewerkt: het betreft niet enkel objecten in de beeldende kunsten zoals bijvoorbeeld kerken, beelden, schilderijen, maar ook andere zaken die samenhangen met de cultus van Sint-Jacobus zoals Sint-Jacobusgasthuizen en -broederschappen.

De werkgroep Cultuur en Geschiedenis is nog een stap verder gegaan en beschouwt alles wat in het verleden of heden in relatie staat met Sint-Jacobus en de bedevaart naar Santiago als Jacobalia, zo bv ook een straat die vernoemd is naar Sint-Jacobus.

kies een plaats kies een provincie kies een regio

Jacobikerk (p.c.)

De vroeggotische Jacobikerk is de derde kerk op deze plaats. Van de eerste oude romaanse Jacobikerk, waarvan voor het eerst melding wordt gemaakt in

Sluitsteen

De Jacobikerk heeft 18 gewelfsleutels (dat zijn sluitsleutels in de vorm van een schotel, op de punten waar de ribgewelven op elkaar aan sluiten).

Jacobsschelp 1

In het deurtje van de kolombank aan de noordzijde is een Jacobsschelp uitgesneden. De banken zijn uit 1621.

Jacobsschelp 2

Op (minstens) twee grafstenen staan Jacobsschelpen afgebeeld: hier nr. 152.

Jacobsschelp 3

In de Jacobikerk bevinden zich Jacobsschelpen op minstens 2 grafstenen: hier nr. 385

Jacobusklok

Op 21 augustus 1992 werd een nieuwe luidklok, gewijd aan Jacobus de Meerdere, overgedragen aan de gemeente Utrecht en door het gemeentebestuur in bruikleen

Jacobsschelp 4 en 5

In de toren van de Jacobikerk hangt de Salvatorklok. Deze klok is versierd met twee Jacobsschelpen. De Salvatorklok is gegoten door de Utrechtse klokkengieter

Windvaan

De Utrechtse Jacobikerk heeft als een van de weinige kerken in Nederland een jacobalium als windvaan. Een Jacobsschelp is verwerkt in de windvaan op

Gevelsteen

In 1953 werd de toren van de Jacobikerk gerestaureerd. De toren werd opnieuw bekleed met tufsteen (de nieuwe mantel uit het gedicht) en er

Gedenksteen

Deze straatplaquette werd in 2009 geplaatst. De tekst luidt: JACOBSSCHELP De Jacobikerk is vernoemd naar de apostel Jacobus die in het jaar 44 de

Parochiestempel

Het huidige stempel van de Jacobikerk is gemaakt door H. van Kooten naar een tekening van het oude stempel uit de 14e eeuw. In

Sint-Jacobuskerk (r.k.)

Deze kerk van Sint Jacobus de Meerdere werd in 1956/1957 onder leiding van de bouwpastor A.van Bekkum gebouwd als kruisbasiliek. De kerk is sober

Beeld 1

Na de afronding van de bouw van de R.K. Jacobuskerk ontving de bouwpastoor A.van Bekkum bij zijn vertrek uit de Sint Ludgerusparochie (1957) een

Beeld 2

Dit beeld in houtsnijwerk is vervaardigd door parochiaan Kees Achterberg ter gelegenheid van het 50 jarig jubileum van de Sint Jacobuskerk in juni 2007.

Wandkleed

Dit wandkleed werd vervaardigd door naaldkunstenares Lia de Rooy uit Rijnsburg. Het werd ter gelegenheid van het 50 jarig jubileum van de Sint Jacobuskerk

Parochiestempel

De bouwpastoor A. van Bekkum uit Utrecht heeft op historische gronden St. Jacobus de Meerdere gekozen als patroon van deze parochie. Daarom vroeg hij

Schilderij

De Jacobusparochie was tot september 1972 zelfstandig. De drie katholieke parochies in Utrecht-Zuilen, St. Jacobus, St. Ludgerus en St. Salvator, werden toen samengevoegd. Vandaar

Apostelbalk

In de rijk versierde Sint-Willibrorduskerk bevindt zich in het middenschip ook een apostelbalk, als verbindingsstuk tussen de koorwanden. Het is niet gemakkelijk de afzonderlijke

Glas-in-loodraam

In de Sint-Willibrorduskerk zijn twee glas-in-loodramen met een Jacobus en wel één met een afbeelding van Jacobus Major en één met een afbeelding van

Beeld

In het enorm rijk versierde altaar in de Sint-Willibrorduskerk zijn, naast enkele taferelen uit het leven van Christus, ook alle apostelen terug te vinden.

Jacobusbeeld

In het Utrechts Archief bevindt zich een foto uit 1905 van beelden van een aantal apostelen, waaronder Jacobus de Meerdere. Vermoedelijk behoren deze beelden

Altaarretabel in de kapel Van Arkel

Dit pronkstuk van de Domkerk heeft als voorstelling St. Anna te Drieën. Het siert de grafkapel van Jan van Arkel, bisschop van Utrecht 1342-1364.

Grafzerk Anthonis Taets van Amerongen

De grote zwarte grafsteen heeft nr. 9 gekregen en ligt dicht bij de ingang bij de overgang van de zuider zijbeuk naar het centrale

Reliëf

Op deze kleurrijke afbeelding is het bovenlichaam van Jacobus afgebeeld. Hij draagt een hoed met een schelp op de rand. In zijn rechter hand

Schilderij

Na de beeldenstorm ging Utrecht in 1580 over tot het protestantisme en werden alle kerken en kloosters geconfisqueerd en werd het openlijk vieren van

Luidklok

In deze kerk staat de oude luidklok opgesteld, die uit de rond 1990 gesloten OK Jacobuskerk van de Bemuurde Weerd (Utrecht) was gekomen. Ze

Schuilkerk Sint-Jacobus 1

Nadat in 1580 de Jacobikerk overgegaan was in protestantse handen vonden de gelovigen , maar pas in 1611 toen het stadsbestuur toleranter werd, onderdak

Schuilkerk Sint-Jacobus 2

Nadat de Jacobikerk in 1580 in protestantse handen was overgegaan namen de katholieken uiteindelijk hun toevlucht in schuilkerken. Voor de gelovigen uit de Jacobikerk

Sint-Jacobuskerk (oud kath.)

De schuilkerk Sint-Jacobus 2 werd in 1870 vervangen door het huidige neogotische gebouw en is ingewijd door de oud-katholieke aartsbisschop. Oorspronkelijk werd er ook

Jacobsschelpen

Op de grafsteen van de heer Mulliers staan drie Jacobsschelpen, mogelijk een verwijzing dat hij lid geweest is van de Sint-Jacobsbroederschap in Utrecht.

Schilderij 1

In het Huis van Sint-Jacob in Utrecht hangen twee schilderijen van Frans Kortenhorst, getiteld: La grande chanson 1 en La grande chanson 2. Ze

Schilderij 2

Dit schilderij (177×180 cm) bestaat uit een ‘drieluik’. Het centrale gedeelte roept een beeld op van het onderweg zijn langs de camino: uit een

Beeld 1

Dit beeld van Sint Jacobus bevint zich in het Huis van Sint-Jacob waar het Nederlands Genootschap van Sint Jacob gevestigd is. Jacobus heeft een

Beeld 2

Dit gepolychromeerde beeld van Jacobus stamt vermoedelijk uit de 15e eeuw. Jacobus is zittend afgebeeld. Hij draagt een lang kleed en een schoudermantel. Op

Facsimile Codex Calixtinus of Liber Sancti Jacobi

In de lijst met jacobalia worden in principe geen boeken opgenomen. Daarvoor is er de catalogus van de bibliotheek van het Genootschap (rechtstreeks te

Beeld 1

Dit beeld in het Museum Catharijneconvent is onderdeel van een groep van vier houten beelden, genaamd “Christus in de Hof van Gethsemane” Vermoedelijk afkomstig

Beeld 2

Dit is een klein (hoogte 13 cm) marmeren beeldje van de apostel Jacobus. Met een vraagteken houdt het museum het op Jacobus de Meerdere

Beeld 3

Dit eikenhouten beeld wordt toegeschreven aan een onbekende beeldhouwer uit Elsloo (toen Opper Gelre, nu Limburg). Jacobus major staat op zijn rechter voet, hij

Beeld 4

Dit eikenhouten beeld van Jacobus de Meerdere is vermoedelijk gemaakt door een onbekende beeldhouwer uit het Rijnland. Jacobus draagt een slappe hoed en een

Beeld 5

Het beeld van Jacobus de Meerdere is gemaakt uit lindehout in Zuid-Duitsland op het eind van de 15e eeuw (datering 1480-1499). Jacobus is hier