Lopen naar Santiago de Compostela is een bijzondere ervaring. De natuur, de historie en de contacten onderweg maken de tocht uniek. Als je gaat lopen, hoe bereid je je dan voor? Waar begin je en hoe lang doe je erover? Hoe vind je de juiste route? We zetten de belangrijkste tips voor je op een rij.
De afstand van Nederland naar Santiago is ongeveer 2.400 km. Gemiddeld loop je zo’n 20-25 km per dag. Als je de pelgrimsroute vanuit huis wilt afleggen, ben je dus drie à vier maanden onderweg. De meeste mensen vinden dat te lang en doen de tocht in etappes. Ze beginnen hun tocht op een kortere afstand van Santiago, bijvoorbeeld in Spanje, Portugal of Frankrijk.
Waar je voor kiest, hangt allereerst af van hoeveel tijd je hebt en wat je voor ogen hebt met je tocht. Ga je voor een sportieve prestatie of zoek je rust om tot jezelf te komen? Vind je de contacten onderweg belangrijk of ga je op religieuze gronden? Daarnaast is je wandelconditie natuurlijk bepalend.
Waar je ook voor kiest, de mogelijkheden zijn groot. Als je vanuit huis vertrekt, kun je via verschillende routes door Nederland en België naar Frankrijk. Sla je Nederland en België liever over, dan zijn Vézelay, Le Puy-en-Velay en Saint-Jean-Pied-de-Port in Frankrijk bekende ‘halteplaatsen’ om te starten. Ook in Spanje kun je in diverse steden beginnen, zoals León of Burgos. Verder kun je er ook voor kiezen om in Portugal te starten en dan noordwaarts naar Spanje lopen.
De Camino de Santiago is niet ‘één lange weg’. Er zijn een paar hoofdroutes die je kunt volgen. Welke je kiest, hangt af van wat je wilt: een route door de bergen of een iets vlakker landschap? Een rustige route of juist iets meer ‘reuring’ onderweg? Vooral door de natuur of ook een stuk historie? Kortom: het draait om keuzes maken!
Om voor een ‘Compostela’ (het bewijs van het voltooien van je pelgrimstocht) in aanmerking te komen, moet je lopend minimaal 100 kilometer afleggen. Beginsteden met deze minimumafstand zijn dan Sarria, Lugo, Ferrol of Tui.
De Camino Francés is veruit de meest populaire route. Deze route begint in Saint-Jean-Pied-de-Port in het uiterste puntje van Zuid-Frankrijk. Veel wandelaars zien dit Franse dorp als hét startpunt van hun camino. Maar je kunt op deze route natuurlijk ook op een andere plek starten. Maar liefst 55 procent (2019) van alle wandelaars komt via deze route in Santiago aan.
Naast de Camino Francés is de Camino Portugués steeds meer in trek. Deze route start in Porto, maar je kunt ook in Lissabon starten. Van alle wandelaars komt 27 procent via deze route aan in Santiago. De overige wandelaars komen via de Camino Norte en Primitivo in Noord-Spanje (10 procent), de Camino Inglés in Noordwest Spanje (5 procent) en de Via de la Plata vanuit zuidelijk Spanje (2,5 procent).
Waar je ook start, je gaat hoe dan ook flink wat kilometers maken. Onderschat dat niet. Je loopt vaak door heuvelachtig of bergachtig landschap. Een gemiddelde snelheid van 5 km per uur is dan niet haalbaar. Bij lange-afstand-lopen gaat het om uithoudingsvermogen, niet om presteren. Dat kun je trainen door bijvoorbeeld zes weken van tevoren te beginnen met enkele dagen per week een paar uur lopen. Bouw dat geleidelijk op naar dagelijks lopen, met bepakking. Loop rustig (lopen naar Santiago is geen wedstrijd!), gelijkmatig en in cadans. Las voldoende rustperiodes in en drink op tijd (ongeveer 1 liter water per 3 uur lopen). Als je de camino loopt, zul je merken dat je wandelconditie vaak al snel verbetert en het lopen gemakkelijker zal gaan.
Wat je meeneemt, hangt allereerst af van de vraag of je onderweg gaat kamperen of in een pelgrimsherberg overnacht. Ga je kamperen, dan heb je al snel een trekkingrugzak (60 tot 75 liter) nodig en neem je ook een matje en slaapzak mee. Doe je dat niet, dan kun je volstaan met een toerrugzak van 35 tot 50 liter. De belangrijkste tip is misschien wel om niet te veel mee te nemen. Niets is zo frustrerend als bij thuiskomst ongedragen kleding uit je tas halen. Veel ervaren wandelaars hebben één kledingset aan en nemen er één mee. Onderweg kun je immers overal een wasje draaien. Zorg wel dat je op alle weerstypen bent voorbereid. In Spanje loop je soms op grote hoogte waar het zelfs in de zomer nog wel eens guur kan zijn. Zorg verder voor een goede routekaart/wandelgids of een smartphone met de juiste apps.
Langs de Camino de Santiago (zeker in de Spaanse en Portugese delen) vind je genoeg pelgrimsherbergen en andere overnachtingsmogelijkheden, en soms ook campings. In een pelgrimsherberg is een pelgrimspas verplicht. In de meeste wandelgidsen worden overnachtingsplaatsen genoemd van de route die jij volgt. In Nederland kun je volgens het ‘pelgrims voor pelgrims’-principe ook bij andere pelgrims overnachten. Wij hebben een lijst aangelegd met de contactadressen.
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob
Janskerkhof 28 a
3512 BN Utrecht
KvK nummer: 40447304
BTW nummer: NL 8039.95.635.B01
IBAN: NL41INGB0005151146
