Jacobalia

In het eerste nummer van de Jacobsstaf, voorjaar 1989, staat een artikel van Mireille Madou, getiteld: ‘Jacobalia in Nederland’, een inleiding op de serie ‘Jacobalia in Nederland’. Madou definieert Jacobalia als ‘sporen die de cultus van Sint-Jacobus in de beeldende kunsten in Nederland heeft nagelaten’.

In het vijftigste nummer van de Jacobsstaf, juni 2001, wordt het woord ‘sporen’ in de definitie van Madou nader uitgewerkt: het betreft niet enkel objecten in de beeldende kunsten zoals bijvoorbeeld kerken, beelden, schilderijen, maar ook andere zaken die samenhangen met de cultus van Sint-Jacobus zoals Sint-Jacobusgasthuizen en -broederschappen.

De werkgroep Cultuur en Geschiedenis is nog een stap verder gegaan en beschouwt alles wat in het verleden of heden in relatie staat met Sint-Jacobus en de bedevaart naar Santiago als Jacobalia, zo bv ook een straat die vernoemd is naar Sint-Jacobus.

kies een plaats kies een provincie kies een regio

Beeld 1

Dit beeld stelt voor de apostel Jacobus Major. Hij houdt in zijn rechter hand een pelgrimsstaf met een kelk eraan. Zijn hoofd is niet

Beeld 2

Titel: “Sint Jacobus Major” Kunstenaar: Anoniem Utrechts Afmetingen: hoogte 96,5×79,3×11 cm Datering: 1500-1525 Objectnummer: 1833 Er zijn zeven balksleutels, gemaakt door een anonieme Utrechtse

Beeldengroep 1

Titel: “Maria met Kind, de heilige Jacobus en het gebedsportret van een geestelijke” Kunstenaar: Meester van de Utrechtse Stenen Vrouwenkop, atelier Afmetingen: hoogte 62×63,8×10,6

Beeldengroep 2

Titel: “Maria met Kind, de heiligen Jacobus en Barbara en het gebedsportret van een geestelijke” Kunstenaar: Meester van de Utrechtse Stenen Vrouwenkop, atelier Afmetingen:

Beeldengroep 3

Titel: “Maria met Kind, de heiligen Jacobus en Hiëronymus en het gebedsportret van een geestelijke” Kunstenaar: Anoniem Utrechts Afmetingen: hoogte 96,5×79,3×11 cm Datering: 1460-1480

Zegel

Het zegel van de gasthuisbroederschap: in een gotische nis knielt een pelgrim voor Sint-Jacobus. Het randschrift: S(igillum)-HOSPITALIS-FRATRUM-BEATI-JACOBI-TRAIECTENSIS, (zegel van het gasthuis van de broeders

Sint-Jacobsbroederschap

De eerste verwijzing naar de Sint-Jacobsbroederschap, alsmede het gelijknamige gasthuis, dateert uit 1375. De Broederschap had de zorg voor het gasthuis. In 1528 werd

Sint-Jacobsgasthuis

Uit 1375 stammen de eerste verwijzigingen naar het Sint-Jacobsgasthuis en de gelijknamige broederschap. Deze broederschap had de zorg voor het gelijknamige gasthuis. Het broederschapshuis

Herberg Galisse

Op de plaats van het pand op de hoek van het Jacobskerkhof en de Oudegracht, Galisse genaamd, stond in de middeleeuwen een herberg voor

Gevelsteen

Deze gevelsteen markeert het voormalige Jacobsgasthuis te Utrecht. De steen is aangebracht boven de vroegere Sint-Jacobsgasthuissteeg.

Beeld

De kale plek die achterbleef na het sterven van een perenboom, achter het voormalige St.-Jacobusgasthuis aan de Oudegracht 213 in de Utrechtse binnenstad moest

Jacobsgasthuissteeg

De Jacobgasthuissteeg loopt vanaf de Springweg in de richting van de Oude Gracht, waar het Jacobsgasthuis was gevestigd op 213. In de steeg waren

Latei

De Jacobgasthuissteeg loopt vanaf de Springweg in de richting van de Oude Gracht, waar het Jacobsgasthuis was gevestigd op 213. In de steeg waren

Jacobsbrug

Deze brug over de Oude Gracht verbindt het Jacobskerkhof met de Jacobijnenstraat. Men beweert dat de brug is aangelegd om de paters vanuit het

Lantaarnconsole

De gemeente Utrecht is in 1953 begonnen met het restaureren van de panden aan de grachten en het opknappen van het straatmeubilair. Besloten werd

Gevelsteen

Op deze gevelsteen, aangebracht in 1990, ziet men Jacobus de Meerdere afgebeeld als een pelgrim met een pelgrimsstaf en een jacobsschelp boven zijn hoofd.

Sint-Jacobsstraat

De Sint-Jacobsstraat is nu een vrij brede uitvalsweg uit het centrum van Utrecht. De straat loopt aan de westzijde van de Jacobikerk.

Jacobskerkhof

Het gebied ten zuiden van de Jacobikerk wordt al vanouds Jacobskerkhof genoemd. Tegen een gevel van een van de panden is een tegeltableau aangebracht

Jacobskerksteeg

De Jacobskerksteeg loopt pal achter het koor van de Jacobikerk.

Glas-in-loodraam

In de Sint-Jozefkerk zijn 6 gebrandschilderde ramen, waarop telkens twee apostelen zijn afgebeeld. Deze ramen zijn in de jaren vijftig van de 20e eeuw

Schildering in grafkelder

De Sint Baafskerk in Aardenburg werd in 959 gesticht door monniken van de Sint Baafsabdij uit Gent. In de jaren twintig van de dertiende

Sint Jacobsgilde

Arnemuiden was een kleine stad aan open water en de scheepvaart was er belangrijk. De schippers in Arnemuiden waren verenigd in een schippersgilde dat

Sint-Jacobspolder

Deze polder is in 1650 bedijkt. Hij ligt in de gemeente Borsele, ten zuiden van het dorp Baarland, aan de Zeedijk van de Westerschelde.

Sint-Jacobspolderweg

Net zoals voor de Sint Jacobspolder is voor de Sint Jacobspolderweg vooralsnog geen nadere verklaring bekend.

Beeld

De bouw van een transept en koor met kapellen en kooromgang werd begonnen in het begin van de 15e eeuw. Het koor vertoont de

Klein Sint-Jacobs Nieuwland

De polder Klein Sint-Jacobs Nieuwland ligt aan de westzijde van Brouwershaven. Het was midden 19e eeuw een onbehuisde polder en werd doorgaans Keetpoldertje genoemd.

Groot Sint-Jacobs Nieuwland

De polder Groot Sint-Jacobs Nieuwland ligt op Schouwen en werd in 1427 uitgegeven ter bedijking. Hij ligt aan de oostzijde van Brouwershaven. Midden 19e

Kazuifel detail

Op een 16e eeuws kazuifel in een RK kerk (vermoedelijk H. Maria Magdalenakerk) is een afbeelding van Jacobus de Meerdere geborduurd. In de rechter

Sint Jacobusschool

Dit gebouw heeft al vanaf 1913 als bestemming de Sint Jacobusschool. In het verleden was het een meisjesschool, zusterhuis en een rooms-katholieke kapel. De

Sint-Jacobstraat

Over de naamgeving zijn vooralsnog geen nadere bijzonderheden bekend.

Sint Philippus en Jacobuskerk (r.k.)

Na de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) werd het belijden van de rooms-katholieke godsdienst in het openbaar verboden in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De

Glas-in-loodraam

Het kerkgebouw inlopend ziet men in het priesterkoor een aantal glas-in-loodramen, die in een heldere kleurschakeling zijn uitgevoerd. Het middelste raam beeldt de gekruisigde

Fort Sint Jacob

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog speelde Zeeuws-Vlaanderen een belangrijke rol. Toen Prins Maurits in 1586 Axel op de Spanjaarden heroverde werden de dijken doorgestoken. Hierdoor

Sint-Jacobstraat

De Sint-Jacobstraat ligt dichtbij het Fort Sint Jacob. De straat ligt dichtbij Axel, maar valt administratief onder Koewacht.

Gemeentewapen Maire

Maire was een dorp op Zuid-Beveland dat in 1530 verdronk tijdens de Sint Felixvloed. In 1694 werd een deel van het verdronken land herdijkt

Dekselbokaal

Het Sint Jacobsgilde is een broederschap. De leden waren welgesteld en ondersteunden pelgrims op hun bedevaart. Daarnaast verrichtten zij liefdadig werk. Ook ondernamen zij

Ananasbeker

Deze zilveren beker met een schubbenmotief wordt naar de vorm een ananasbeker genoemd. De beker werd gemaakt in Zierikzee. De beker is op 25

Lepel bij ananasbeker

Bij de ananasbeker van het Sint Jacobsgilde in Sint Maartensdijk hoorde(n) zilveren lepels. Een lepel is bewaard in het Zeeuws Museum in Middelburg. Het

Pelgrimsinsigne 1

In het Zeeuws Museum in Middelburg bevindt zich een pelgrimsinsigne in de vorm van een schelp en dat geeft aan dat het een aandenken

Pelgrimsinsigne 2

In het Zeeuws Museum in Middelburg bevindt zich een pelgrimsinsigne in de vorm van een in git gesneden beeldje van Sint Jacobus de Meerdere.