De Camino Primitivo lopen, dat was mijn droom. En natuurlijk zou onze hond mee gaan. Omdat ik zelf nog geen ervaring had met een hond op de camino, postte ik een vraag daarover op enkele pelgrimspagina’s op Facebook. Dat leverde leuke reacties op, maar ook minder leuke. Met als dieptepunt eentje van één woord: ‘Dierenmishandeling!’
Hoe anders trad een medewerkster van het Oficina de Turismo in Grado ons tegemoet. Op mijn drieregelige vraag kreeg ik een uitvoerige beschrijving van de diverse logiesmogelijkheden en tot slot het advies: ‘Si es la primera vez que hacéis el camino con un perro, os recomendamos que os informéis muy bien al respecto, ya que suelen sufrir daños en las almohadillos de los pies’*. Ik had namelijk gemeld dat het onze eerste camino-met-hond was. Zij kon dus onmogelijk weten dat wij al dertig jaar ervaring hebben met honden en lange (berg)wandelingen. En dat voor onze Emy ruig berggebied haar habitat is. Ik kon de afzendster dan ook meteen zowel heel hartelijk danken als geruststellen.
Zozeer als deze mailwisseling mijn pelgrimsvoorpret vergrootte, zozeer vormden de negatieve reacties op Facebook een domper. Immers, de ander open en onbevooroordeeld tegemoet treden, zijn toch pelgrimswaarden die we zeggen te koesteren? Zijn we op sociale media ineens geen pelgrim meer? Ik kon het niet rijmen…
Ik kan het nog steeds niet rijmen, maar ik heb mijn droom kunnen waarmaken en het was fantastisch. We beleefden menig Jacobsmomentje, vaak juist dankzij onze perrogrina. Maar bovenal dankzij talloze velen voor wie pelgrimswaarden ‘gewone omgangsvormen’ zijn.
Veel plezier met deze Ultreia, boordevol nieuws en activiteiten van en voor pelgrims.
Francine van den Bergh
* ‘Omdat het de eerste keer is dat jullie de camino doen met een hond, adviseren we jullie om je goed te informeren op dat gebied, omdat ze vaak te lijden hebben van blessures aan de voetkussentjes.’
Elke dag plaatst de fotoredactie ‘de foto van de dag’ op onze website santiago.nl. En velen van jullie dingen mee naar dat mooie, prominente plekje onderaan elke pagina.
Maar regelmatig blijkt dat inzenders vergeten wat de belangrijkste voorwaarde is om ‘foto van de dag’ te mogen worden, namelijk: de foto dient een duidelijke relatie met de camino te tonen.
Daarom roept de fotoredactie op om, voordat je een foto instuurt, even te controleren of die aan de voorwaarden voldoet.
In 2019 liep grafisch ontwerper Jan Bakker de Camino Francès en dit jaar de Camino del Norte. Beide tochten vormden de inspiratiebron voor het maken van 21 fotocollages die hij op 24 en 25 september exposeert in de Nederlands Hervormde Kerk in Ravenstein.
Zijn kunstwerken geven zijn verbeelding weer van zijn mooie wandeltochten naar Santiago de Compostela. Omdat er van elke fotocollage slechts één afdruk wordt gemaakt, zijn zijn werken tevens collectors items.
Het kerstnummer van de Jacobsstaf zal in het teken staan van ‘thuiskomen en weer aarden na je camino’.
Hoe was dat voor jou? Heb je je leven radicaal omgegooid of juist helemaal niet? Ben je ‘voor het leven’ besmet met het caminovirus? En wat betekent dat dan?
Als jij wilt vertellen over wat de camino met jou heeft gedaan en of (of hoe) dat nog steeds doorwerkt in je dagelijks leven, stuur dan een e-mail met een korte samenvatting van jouw verhaal naar de redactie van de Jacobsstaf (via de gele knop).
Beste Santiagogangers,
Een berichtje vanaf de Camino, maar als eerste mijn hartelijke dank voor alle foto’s die ik kreeg rond het thema Drank op de Camino. Aan illustraties voor mijn lezing IN DE KALEBAS VAN JACOBUS op 12 november op de najaarsbijeenkomst geen gebrek.
Ondertussen ben ik dus zelf polshoogte gaan nemen op ‘le chemin’, door de Camino Francès nog eens af te fietsen. Een interview met een Caminokenner ter plaatse gaf weer meer inzicht.
Ook was het een genoegen om als niet-bijbelvaste pelgrim eens in het geloof te duiken met de bril van een verslavingsarts. Lag daar toch Jacobus zelf dronken in het hof van Getsemané, niet wakker te krijgen op het cruciale moment, te diep in de heilige graal gekeken tijdens het laatste avondmaal. Foei!
Afijn, ik hoop 12 november vele kanten te belichten met mijn voordracht en daarmee vooral een genuanceerd verhaal te vertellen met bruikbare inzichten voor wie op stap gaat.
Daarom mijn oproep: heb je een persoonlijk verhaal; (een) bijzondere ervaring(en) rond drank op de camino?
En mijn vraag: wil je jouw verhaal delen rondom de vraag ‘is de camino een risico voor alcoholproblemen?’
Uiteraard ga ik er discreet mee om en zal ik in mijn verhaal slechts onherkenbaar verwijzen naar de inzender van een ervaringsverhaal.
Ik kijk uit naar je bijdrage, waarvoor alvast mijn hartelijke dank!
En hopelijk tot 12 november, op de najaarsbijeenkomst in Den Haag.
Astrid Aansorgh
… die de cursus van de werkgroep Hospitaleren volgden en daarna werkervaring opdeden in de herberg van hun keuze.
Ben jij zo’n hospitalero en wil je over je ervaringen vertellen in de Jacobsstaf? We willen je verhaal dolgraag horen! We nodigen je van harte uit om, via de knop onder de foto, contact op te nemen met de redactie van de Jacobsstaf.
UPDATE ‘Looptijd, over pelgrims en andere wandelaars’
Zoals eerder aangekondigd wordt op zondag 25 september in samenwerking tussen het International Literature Festival Utrecht (ILFU) en de Camino Academie een programmadeel verzorgd waarin het (langeafstands)wandelen en pelgrimage centraal staan.
In het programma vertellen Midas Dekkers, Henk Schiffmacher, Jeroen Theunissen, Dorthe Nors, Marjoleine de Vos en Bente van de Wouw over hun onbedwingbare wandeldrift.
De auteurs zullen vertellen over de Camino naar Santiago de Compostela die Henk Schiffmacher en Bente van de Wouw in zijn geheel en Midas Dekkers gedeeltelijk liepen. Jeroen Theunissen liep de andere kant op, van Zuidwest-Ierland helemaal naar de Bosporus in Turkije, en deed daar verslag van in zijn boek Ik=Cartograaf (2022). De Deense schrijfster Dorthe Nors brengt in haar nieuwste boek Langs de kustlijn (2022) een ode aan de Deense westkust. Daarnaast zal Marjoleine de Vos, fervent wandelaar en auteur van het wandelessay Je keek te ver, een bijdrage leveren.
Gespreksleiders zijn Roos van Rijswijk, Lotte Jensen en Sander de Kramer.
Meer informatie vind je via de knop ‘Looptijd’ en/of de knop ‘ILFU literatuurfestival’.
Tijdens de bijeenkomst zal Hans Goeman, namens het Nederlands Genootschap van Sint Jacob een prijsvraag voor pelgrimsverhalen over de camino bekend maken. Meer informatie over deze prijsvraag is vanaf 25 september te vinden op de website van het Genootschap, santiago.nl.
ILFU festival
– Zondag 25 september, aanvang: 13.00 uur, eindtijd 17.00 uur
– TivoliVredenburg (naast Utrecht Centraal Station)
– Tickets € 25 ; volgers van de Camino Academie en leden van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob krijgen met de kortingscode CAMINO22 een korting van € 5
– Kaartverkoop via de website van het ILFU (onder de knop ‘Looptijd’)
Even eruit en in een kleine groep twee dagen (8 en 9 oktober) heerlijk wandelen in de omgeving van de pelgrimsherberg in Vessem. Soms genietend in stilte, soms in gesprek met je tochtgenoten.
Al lopend krijg je snel de sfeer van een pelgrimstocht weer te pakken. Of zo’n wandeling smaakt naar meer en brengt jou misschien voor het eerst op het pelgrimsspoor.
Geef je op via de knop hieronder of gebruik het aanmeldformulier op de website pelgrimsherberg.nl.
Franciscus van Assisi
De helft van de slaapkamers in de pelgrimsherberg in Vessem draagt een naam die te maken heeft met Franciscus van Assisi. Plaatsnamen die een belangrijke rol speelden in zijn leven, sieren de deuren.
Maar wie was hij nou precies? Wat is zijn relatie met dierendag? Hoe komt het dat zijn naam de laatste jaren steeds opduikt wanneer het gaat over duurzaamheid en eenvoud?
Op zaterdag 15 oktober organiseert de pelgrimsherberg van 10-16 uur een themadag die geheel in het teken staat van Franciscus. We maken twee wandelingen, waarbij op bijzondere en lichtvoetige wijze een kernwoord van die vrolijke Frans centraal staat. Op deze dag zijn dit ‘eenvoud’ en ‘vertrouwen’. Woorden die elke wandelaar, of die zich pelgrim voelt of niet, kent en ervaart.
Ook luisteren we naar zijn levensverhaal, zien we beelden van zijn woonplaats en leren hem op die manier wat beter kennen.
Tot slot genieten we van een presentatie over de franciscaanse voetreis, die prachtige, ruim een maand durende voettocht die ons van Florence naar Rome brengt. Lopend over paden waar de middeleeuwse franciscanen liepen, regelmatig slapend in kleine kloosters, ervaar je de stilte en de schoonheid van de natuur onderweg.
Interesse gekregen? Gebruik de knop hieronder om je op te geven.
De kosten bedragen € 25 p.p., inclusief lunch.
Afgelopen weken waren wij, Santiago Students, te vinden in Utrecht, Nijmegen en Wageningen op de infomarkten voor nieuwe studenten. 
Tijdens de infomarkt, onderdeel van de introductieweek, liepen duizenden kersverse studenten voor het eerst rond op hun universiteit, hogeschool of opleiding om te ontdekken wat er allemaal te doen is in hun stad en in Nederland.
Het was ontzettend leuk om te merken hoe veel interesse er is in ons, Santiago Students. Zo blijkt, bijna iedereen houdt van wandelen! Veel studenten hadden nog nooit van de Camino gehoord, maar velen waren meteen geïnteresseerd. Er waren ook studenten die al een stuk hebben gelopen of gefietst en het erg leuk vinden om hun ervaringen te kunnen delen.
Al dit enthousiasme werkt erg aanstekelijk en we hebben heel veel zin om dit jaar veel wandeldagen en caminoavonden te organiseren. Onze eerstvolgende wandeldag staat gepland op 1 oktober in Utrecht, de aanmeldlink staat nog open en is te vinden op de pagina van Santiago Students op de website van het Genootschap en via de knop hieronder.
Je kunt ons trouwens ook volgen op Instagram: @SantiagoStudents
Al twintig jaar ontvangen Nederlandse vrijwilligers pelgrims in de Albergue van Roncesvalles en in het 21e seizoen – in 2023 – willen we daar natuurlijk gewoon mee doorgaan.
Wil je ook eens ervaren hoe het is om hospitalero te zijn, om samen met een aantal collega’s vermoeide pelgrims te ontvangen? Dan nodigen we je van harte uit om je aan te melden voor het nieuwe seizoen 2023; voorwaarde is wel dat je lid bent van het genootschap en dat je de tocht naar Santiago de Compostela hebt gemaakt.
Je werkt altijd samen met ervaren hospitaleros die al vaker zijn geweest en die je wegwijs zullen maken. Voorafgaand aan het seizoen organiseren wij in februari 2023 een instructiedag voor nieuwe hospitaleros waarop veel vragen beantwoord worden.
Op de website van ons genootschap staat helder beschreven wat het werk als hospitalero inhoudt, zie de knop ‘Hospitaleren’.
Via de gele knop ‘Meer informatie over (hospitaleren in) Roncesvalles ‘ kom je op de pagina van onze werkgroep, waar je ook het aanmeldformulier vindt. Daarin kun je aangeven welke periode(s) in 2023 jou het beste uitkomen. Onze planner Hans Perik gaat dan, rekening houdend met je wensen, de zeventien groepen van telkens twee weken voor 2023 indelen.
Mocht je nog vragen hebben kun je altijd voor informatie contact opnemen met Hans Perik, 06 54 29 66 06.
Werkgroep Hospitaleren in Roncesvalles
Aan de zijgevel van het museum Bizarium aan de Hoogstraat in het Zeeuws-Vlaamse Sluis prijkt sinds kort een gedenkplaat over de Via Brugensis. 
Sluis was in de middeleeuwen voor de pelgrims vanuit het noorden en van de Britse Eilanden immers hét vertrekpunt van de 2.474 km lange pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Ze arriveerden per schip door de Zwingeul. Via de toenmalige Sint Jakobspoort, die ter hoogte van het museum lag, en de Sint Jacobstraat kwamen zij het stadje binnen.
Het Zwin is al eeuwen verzand en de toenmalige wereldhaven Sluis heeft al lang geen verbinding meer met de zee. De pelgrim die heden ten dage het drukke winkelstadje op de Nederlands-Belgische grens aandoet, komt via de Jacobsweg Die Haghe vanuit Vlissingen met de Westerscheldeveerboot in
Breskens aan om dwars door West-Zeeuws-Vlaanderen via Sluis naar Brugge door te lopen. Deze ‘weg naar Brugge’ is kennelijk wat in de vergetelheid geraakt. Tot nu dan, want het museum heeft het initiatief genomen om de historische pelgrimsroute opnieuw in de kijker te zetten. De plaquette is daarvoor een eerste mooi initiatief en een prima vertrekpunt voor de pelgrimage naar Santiago de Compostela. Overigens is het traject vanuit Sluis naar Brugge vanaf de Parmabrug aan de Damse Vaart bewegwijzerd.
In 2017 is er op initiatief van de H. Andreas parochie in West-Zeeuws-Vlaanderen een prachtig stempel gemaakt voor het pelgrimspaspoort. Dat stempel ligt bij de balie van museum Het Belfort, Groote Markt 1 te Sluis.
De openingstijden van het museum: dinsdag t/m donderdag en zondag van 13.00 tot 16.30 uur en vrijdag en zaterdag van 11.00 tot 16.30 uur. Het museum is bereikbaar per e-mail en tijdens openingstijden ook telefonisch via 06-82484657 (b.g.g. 06-82375452).
Rens Klaasse
De Via Coriovallum is een wandeltocht van bezinning om even je hoofd leeg te maken. Innerlijke rust is het nieuwe succes, de nieuwe rijkdom. Maar ook is de Via Coriovallum een pelgrimswandeling en een oefencircuit voor hen die er over denken een pelgrimstocht of langeafstandswandeling te gaan ondernemen.
Deze nieuwe variant van de Via Coriovallum takt af van route Mamelis-Heerlen bij de St Jacobskerk Bocholtz, gaat de grens over met Duitsland en loopt via Abdij Rolduc in Kerkrade naar het Caumerbos in Heerlen en sluit daar weer aan op de bestaande route.
Als je de variant combineert met de hoofdroute heb je een rondwandeling van 110 kilometer, maar die is gemakkelijk op te delen in kortere trajecten. Wie tien kilometer genoeg vindt, stopt ermee en gaat volgende keer verder. Er is altijd wel een treinstation of bushalte in de buurt.
Via een grensoverschrijdende veldweg loop je Duitsland in. Je kunt hier lekker uitwaaien langs de overblijfselen van de Duitse verdedigingslinie, de Westwall, ook Siegfriedlinie genoemd. De betonnen drakentanden moesten zorgen voor versperring van tanks. De route gaat langs de Fatimakapelle in Horbach naar de Wasserburg Haus Heyden. Een spreuk in de Hubertuskapelle iets verderop verwijst naar het pelgrimsverleden.
De beekjes kabbelen om je heen en komen samen in de Anstelerbeek. Langs een oude mijnschacht kom je even later uit bij Abdij Rolduc, eventueel een bijzondere overnachtingsplek. En er is nog meer schoons om van te genieten. Cranenweyer is een bosgebied met een verzameling vijvers met het enige stuwmeer van Nederland in de Anstelvallei en Erensteinerbos.
Op een voormalige mijnsteenberg is SnowWorld Landgraaf gebouwd, de langste indoorskibaan van Nederland. Bij de Corisberghoeve in Heerlen sluit je weer aan op de bestaande hoofdroute. Wandel en kom genieten. Meer informatie vind je via de knop hieronder.
Al vele eeuwen verwelkomt de Zeeuwse havenstad Vlissingen passerende pelgrims die via de Jacobsweg Die Haghe langs de westkust naar het zuiden richting Santiago de Compostela gaan. Vanaf de uit de veertiende eeuw stammende monumentale Sint Jacobskerk, een baken midden in het oude hart van de stad, moeten er nog 2.468 km afgelegd worden.
Jaarlijks stoppen zo’n honderd wandelaars en fietsers bij het Sint Jacobscafé van Koen Tesselaar voor een stempel in hun pelgrimspaspoort. Hij vond echter dat Vlissingen zich wel wat meer zou kunnen profileren als pelgrimsstad en nam het initiatief voor een monument dat het bescheiden informatiebord moest vervangen. Nadat er voldoende sponsors waren gevonden, waaronder een plaatselijk havenbedrijf dat onderdeel is van een in Santiago de Compostela gevestigde onderneming, gingen kunstenaars en ontwerpers Hans Bommeljé en Leon Riekwell aan de slag.
Sinds mei jl. staat het opvallende monument op de kruising van de Sint Jacobsstraat met de Oude Markt en de Lepelstraat, in een nis van de Sint-Jacobskerk.
Het bestaat uit een vier meter hoge zuil en vier losse sokkeltjes. Het biedt de passanten een moment van overdenking bij de bronzen Jacobsschelp en het gedicht van Tjeerd Vrielink dat in vier regels diens eigen ervaring op de tocht beschrijft. En het geeft misschien inspiratie om de camino zelf ook eens aan te vatten.
De Sint Jacobskerk beschikt al enkele jaren over een prachtig ‘Vlissings’ stempel met de fles uit het wapen van de stad. Het Sint Jacobscafé, maar ook boekhandel ‘t Spui en Gastorcafé Santiago, alle gelegen aan de Oude Markt en ook de Sint Jacobskerk zelf (indien geopend) zijn stempelpost voor pelgrims die via de westkust van Nederland zuidwaarts trekken naar de kathedraal van Santiago de Compostela.
Rens Klaasse
13 oktober Klank en Stem
Voor de tweede keer dit jaar organiseert de pelgrimsherberg in Vessem deze activiteit gericht op bezinning en meditatie door klank en mantra’s. Door het zingen van eenvoudige herhalende meditatieve liederen (mantra’s) kom je tot rust en voel je de eigen bezieling. Dat schept ruimte om gewoon te zijn met de klank, met de samenzang, met de betovering van de herhaling en de soms wonderschone muziek die daaruit als vanzelf ontstaat. Iedereen kan meedoen, zangervaring is niet nodig.
Daarnaast werken we ook met klank (zonder melodie). Dat wil zeggen klank door de eigen stem en eenvoudige natuurlijke instrumenten, zoals ratelaars, klankschalen, indianendrum etc. We gebruiken klank om uit te drukken wat in ons leeft en wat we naar de ander willen uitdrukken. Zonder regels improviseren we met de eigen stem en de instrumenten. Een onderdeel van de dag is ook een klankconcert waarbij je ontspannen kunt liggen en genieten terwijl wij als begeleiders met onze stem en instrumenten een ‘concertje geven’. Deze dag is bedoeld voor iedereen die via stem, klank maken en luisteren zich wil bezinnen op zijn/haar levenspad. Dit kan als voorbereiding of reflectie op een pelgrimage zijn, maar kan hier ook helemaal los van staan.
Meld je per e-mail aan via de knop en vermeld als onderwerp Klank en Stem.
14 oktober Labyrint
Het lopen van de kronkelige wegen van een labyrint is voor velen een metafoor voor het eigen levenspad. Een pad vol verwachte én onverwachte wendingen. Wanneer je een labyrint loopt, geef je je over aan een vorm van loopmeditatie, waarbij je je bezint op wat er op dit moment in jouw leven belangrijk is.
Het geeft je meer zicht op wat je wilt en op wat je misschien gaat tegenkomen.
Voor deze ééndaagse activiteit in de belevingstuin van de pelgrimsherberg in Vessem kun je je per e-mail opgeven via de knop hieronder.
Sinds de vorige Ultreia zijn er weer drie nieuwe podcasts verschenen in Camino NL.
In 2016 heeft het Nederlands Genootschap van Sint Jacob een beleidsplan opgesteld. Dat had een geldigheidsduur van vijf jaar en liep in 2020 af. Het bestuur heeft in 2020 de eerste stappen gezet om te komen tot een nieuw beleidsplan. Zo’n plan moet met veel zorgvuldigheid tot stand komen. Alle geledingen van onze organisatie moeten daarbij betrokken worden. Nadat de eerste stappen waren gezet brak het coronavirus uit. Dat zette een streep door de rekening. Zo’n belangrijk plan kun je niet via videobellen tot stand brengen. Je moet bij de discussie elkaar kunnen aanvoelen en dat gaat met beeldbellen moeilijker. Direct na het loslaten van alle maatregelen heeft het bestuur de draad weer opgepakt. We zijn nu zo ver dat we een consultatieronde gaan maken langs de regiocommissies en de (werk)groepen. Dat gaat in december en januari gebeuren. Het bestuur verwerkt daarna de binnengekomen commentaren en brengt het beleidsplan, zoals het er nu naar uitziet, op 18 maart 2023 in discussie in de Algemene Ledenvergadering. Het plan zet de koers uit voor de komende vijf jaar.
Peter Hesseling
Het compostelaregister telt nu bijna 15.000 vermeldingen. Dat betekent dat we een enorm bestand hebben opgebouwd dat steeds lastiger te verwerken is voor de jaarlijkse uitgave van een papieren versie. Daarom zal aan het eind van het huidige jaar een (voorlopig) laatste versie in druk verschijnen. Tegelijk zal dan een gemakkelijk door ingelogde leden te raadplegen digitale versie worden gemaakt. Het register verdwijnt dus niet, maar wordt aan de eisen van deze tijd aangepast.
Marcel Hubers, Fons Boink
‘Pelgrimarge: pelgrimeren en het perspectief van de marge’
Wie buiten de orde van dagelijkse routines of gevestigde visies en patronen stapt, komt in een gebied dat antropologen de ‘marge’ noemen. Op allerlei manieren heeft ook pelgrimage te maken met die marge, en met een cyclus van marge en centrum. Pelgrims stellen zich tijdelijk buiten de normale samenleving en gaan op weg, zonder vaste woon- of verblijfplaats.
Op deze dag gewijd aan ‘pelgrimarge’ willen we verschillende perspectieven van pelgrimeren en marge verkennen. Van die meervoudige perspectieven komen er met name een drietal aan de orde.
Als eerste het perspectief van de marge verbonden met zingeving. Pelgrims gaan vaak op pad om een antwoord te zoeken op zingevingsvragen. Ze hebben daarbij vaak aparte, spirituele en richting- en zingevende ervaringen, juist omdat ze afstand bewaren tot het gangbare leven.
Een tweede margeperspectief rond pelgrimeren betreft het ritueel repertoire. De officiële instanties en instituties van het centrum hebben altijd moeite gehad met het ritueel van bedevaart en pelgrimage.
Een derde perspectief van marge en pelgrimage is geografisch van aard. Er is een lange traditie dat pelgrimage verbonden is met afgelegen gebieden.
Zie hier enkele perspectieven rond ‘pelgrimarge’ die we in lezingen en discussie willen verkennen. Sprekers komen zowel uit de wetenschap als uit de (pelgrims-)praktijk.
Meer informatie over de bijeenkomst en over de sprekers via de knop ‘2022 studiedag pelgrimarge’.
Onderdeel van de najaarsbijeenkomst op zaterdag 12 november in Den Haag is de Algemene Ledenvergadering. Deze vindt om 11.45 uur plaats in Sociëteit de Vereeniging. De agenda ziet er als volgt uit:
Joop Cillessen (1948) is met zijn echtgenote Els (1954) vanaf hun eerste zoen besmet met het ‘liefdes- en wandelvirus’. Van kinds af aan kennen zij de plezierige ervaring van het zetten van de ene voet voor de andere. Het zijn ervaren langeafstandswandelaars. Joop ging op zijn laatste tocht in 2020 hard onderuit en raakte stevig geblesseerd. Wandelen zat er een tijdlang niet in. Er was echter tijd genoeg om een kritisch reisverslag te maken van hun tocht van Amersfoort naar Santiago de Compostela in 2010. Hij baseerde zijn boek op zijn logboek van deze tocht, met de beschrijvingen van de bijzondere en merkwaardige ontmoetingen met andere mensen op dit pelgrimspad.
‘Op vrije voeten’ is het reisverhaal van een ‘ongelooflijk mooie voettocht’ van een man en een vrouw van Amersfoort naar Santiago de Compostela. Naast een ‘ongelooflijk mooie voettocht’ is het de beschrijving van een ‘ongelovige voettocht’ van twee vrijzinnige mensen die liepen op een pelgrimspad, waar anderen zich veelal met een meer godsdienstig, spiritueel of kunsthistorisch doel op begaven.
Gewapend met pen en papier produceerde het echtpaar een ‘no-nonsense’ reportage van een 2.700 kilometer lange tocht. Joop bracht er verslag over uit en Els becommentarieerde het.
De paperback ‘Op vrije voeten’ is uitgegeven bij Boekscout en kost € 22,99.
ISBN:
978-94-645-0687-7 / 9789464506877
Het boek is ook te leen via de bibliotheek van ons genootschap.
Ultreia is een uitgave van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Voor meer informatie en nieuws zie de website www.santiago.nl en de Facebookpagina, waar je ook tips en ervaringen kunt uitwisselen met andere pelgrims.
Redactie: José van der Haar en Francine van den Bergh
Redactieadviseur: Gabriel van de Luitgaarden
Tegenlezers: Ellen Eumelen en Janine Verhaaf
Verzending: Han Lasance
Deadline/publicatiedatum: Ultreia verschijnt rond de 20e van iedere maand. Wij zien jouw kopij graag voor de 15e tegemoet op ultreia@santiago.nl.
Aanwijzingen voor de auteur: Kopij mag maximaal 300 woorden bedragen in platte tekst (tekst zonder opmaak), bij voorkeur met een relevante foto/afbeelding (met bronvermelding) erbij. Wij gaan ervan uit dat wij deze foto dan vrij mogen gebruiken.
Foto’s: voor deze Ultreia is gebruik gemaakt van door auteurs aangeleverde foto’s en enkele opnamen van Francine van den Bergh.
Vertrouwenspersoon: Het Genootschap heeft een vertrouwenspersoon die je kunt benaderen bij problemen, conflicten of een vertrouwelijk gesprek. Hier vind je meer informatie.
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob
Janskerkhof 28 a
3512 BN Utrecht
KvK nummer: 40447304
BTW nummer: NL 8039.95.635.B01
IBAN: NL41INGB0005151146
IBAN: NL41INGB0005151146
