Regio: Utrecht / Rivierenland

Secco

In de NH Kerk vinden we deze oude secco. De Nederlands Hervormde kerk staat aan de rand van het dorp. Volgens historische bronnen zou de kerk in Buurmalsen zijn gesticht door Suitbertus, een metgezel van Willibrord op 24 September 696. De kerk is dus al heel erg oud. Tijdens de Open Monumentendagen is de kerk […]

Sint-Jacobsgasthuis

Uit 1375 stammen de eerste verwijzigingen naar het Sint-Jacobsgasthuis en de gelijknamige broederschap. Deze broederschap had de zorg voor het gelijknamige gasthuis. Het broederschapshuis lag aan de Oudegracht (tegenwoordig nr 213) en liep door tot aan de Springweg. De verbindingsstraat tussen de Oudegracht en de Springweg heet(te) Jacobsgasthuissteeg. Het bestond uit een eetzaal, een kapel […]

Sint-Jacobuskerk (oud kath.)

De schuilkerk Sint-Jacobus 2 werd in 1870 vervangen door het huidige neogotische gebouw en is ingewijd door de oud-katholieke aartsbisschop. Oorspronkelijk werd er ook een toren bij de kerk gebouwd, maar tengevolge van verzakking werd deze in 1889 gesloopt. De leden van de parochie waren bijna allemaal hoveniers/tuinders. Door de zich uitbreidende stad kwamen de […]

Gevelsteen

In 1953 werd de toren van de Jacobikerk gerestaureerd. De toren werd opnieuw bekleed met tufsteen (de nieuwe mantel uit het gedicht) en er kwam een nieuwe spits op de toren. Op de torenspits kwam een windvaan in de vorm van een Jacobsschelp. De spits van de toren was afgebroken bij de orkaan die Utrecht […]

Apostelbalk

De Schuurkerk, waar sinds 1688 werd gekerkt, bleek te klein te zijn. In 1873 kwam Pastoor G.W. van Heukelum naar Nieuwegein en vroeg architect Alfred Tepe een neogotische dorpskerk te bedenken. Het ontwerpen en het inrichten ven de kerk geschiedde volgens de inzichten van het Sint Bernulphusgilde, met name F.W. Mengelberg (beeldhouwer), H. Geuer (glasschilder), […]

Zegel

Het zegel van de gasthuisbroederschap: in een gotische nis knielt een pelgrim voor Sint-Jacobus. Het randschrift: S(igillum)-HOSPITALIS-FRATRUM-BEATI-JACOBI-TRAIECTENSIS, (zegel van het gasthuis van de broeders van Sint-Jacobus in Utrecht). Het oorspronkelijke zegelstempel werd in 1894 bij Zeist opgegraven. Na het vervaardigen van een afdruk bleef het in bezit van de vinder, H.J. Heshuyzen uit Haarlem. Rond […]

Luidklok

In deze kerk staat de oude luidklok opgesteld, die uit de rond 1990 gesloten OK Jacobuskerk van de Bemuurde Weerd (Utrecht) was gekomen. Ze werd in 1871 door Rencker & De Block, een bronsgieterij in de omgeving van de Jacobuskerk, vervaardigd. Ze meet ca. 55 cm in onderdoorsnede en weegt ongeveer 100 kg. Ze klinkt […]

Windvaan

De Utrechtse Jacobikerk heeft als een van de weinige kerken in Nederland een jacobalium als windvaan. Een Jacobsschelp is verwerkt in de windvaan op de kerktoren en geeft zo de windrichting aan. Hij is geplaatst bij de restauratie van de toren in 1953.

Beeld

In het koor staat het prachtige retabel, dat in volledig geopende stand de gepolychromeerde houten beelden van de twaalf apostelen weergeeft. Elke apostel is herkenbaar aan zijn attribuut. De apostel Jacobus de Meerdere staat op het rechter paneel van het drieluik, tussen Thaddeus (links) en Bartholomeus (rechts). Zijn naam staat in het aureool rondom zijn […]

Sint-Jacobsbroederschap

De eerste verwijzing naar de Sint-Jacobsbroederschap, alsmede het gelijknamige gasthuis, dateert uit 1375. De Broederschap had de zorg voor het gasthuis. In 1528 werd de stad en het bisdom ingelijfd door het Habsburgse Rijk. De stadsverdediging werd aangepakt en ook kerkelijke instellingen, waaronder enkele gasthuizen, moesten daaraan meebetalen. Het Jacobsgasthuis werd aangeslagen voor twee roeden, […]