Jacobalia

In het eerste nummer van de Jacobsstaf, voorjaar 1989, staat een artikel van Mireille Madou, getiteld: ‘Jacobalia in Nederland’, een inleiding op de serie ‘Jacobalia in Nederland’. Madou definieert Jacobalia als ‘sporen die de cultus van Sint-Jacobus in de beeldende kunsten in Nederland heeft nagelaten’.

In het vijftigste nummer van de Jacobsstaf, juni 2001, wordt het woord ‘sporen’ in de definitie van Madou nader uitgewerkt: het betreft niet enkel objecten in de beeldende kunsten zoals bijvoorbeeld kerken, beelden, schilderijen, maar ook andere zaken die samenhangen met de cultus van Sint-Jacobus zoals Sint-Jacobusgasthuizen en -broederschappen.

De werkgroep Cultuur en Geschiedenis is nog een stap verder gegaan en beschouwt alles wat in het verleden of heden in relatie staat met Sint-Jacobus en de bedevaart naar Santiago als Jacobalia, zo bv ook een straat die vernoemd is naar Sint-Jacobus.

kies een plaats kies een provincie kies een regio

Sint-Jacobskapel

Dit witte kerkje is een eenbeukige laatgotische kapel, die in de 15e eeuw is gebouwd als kapel bij het Jacobsgasthuis, dat echter nooit een

Sint-Jacobsgasthuis

Uit de beschrijving van de voormalige Sint-Jacobskapel blijkt naast deze kapel een Sint-Jacobsgasthuis geweest te zijn. De kapel hoorde bij het gasthuis. Het gasthuis

Perceel grond Sint Jacobs Godshuis Haarlem

Meer dan 250 jaar eigendom van het Sint Jacobs Godshuis te Haarlem. Het oranje perceel, op deze eerste Kadaster kaart uit 1818, bij de

Sint-Jacobstraat

De Sint Jacobstraat in De Zilk is een gewone straat, in de vorm van een winkelhaak aangelegd rond de vroegere woning/boerderij Cronenstein. In 1736

Muurschildering 1

De Maria van Jessekerk is een neogotische rooms-katholieke parochiekerk in Delft, gebouwd in de periode 1875-1882 en oorspronkelijk gewijd geweest aan St. Jozef. Het

Muurschildering 2

Deze afbeelding staat linksboven hoog aan de apsis van kerk. De Maria van Jessekerk (eertijds Sint Jozefkerk) verrees tussen 1875 en 1882 naar ontwerp

Sint-Jacobsbrug

De brug over de gracht ‘De Nieuwe Delft’ aan de Koornmarkt, de Sint-Jacobsbrug, ontleent zijn naam aan Sint-Jacob, de patroon van het schippersgilde. Deze

Patroonheilige

Den Haag behoort met Sint-Jacobiparochie en Leeuwarden tot de drie plaatsen in Nederland die Jacobus de Meerdere als patroonheilige hebben.

Grote of Sint-Jacobskerk (p.c.)

De Grote of St. Jacobskerk behoort met het Binnenhof tot de oudste gebouwen van Den Haag. Vermoedelijk bestond er al een houten kerk in

Carillonklok

Deze klok meet ca. 175 cm in onderdoorsnede, en haar gewicht bedraagt ongeveer 3530 kg. Ze klinkt met slagtoon B° en maakt louter deel

Schuilkerk Sint Jacobus 1

Omstreeks 1640 werd in de zolderkap van het huis Juffrouw Idastraat 13 in het grootste geheim een schuilkerkje ingericht. Omdat dit bouwvallig was geworden

Schuilkerk Sint Jacobus 2

Omdat de schuilkerk in de zolderkap van het huis Juffrouw Idastraat 13 (Schuikerk Sint Jacobus 1) bouwvallig was geworden werd in 1721 een schuilkerk

H.H. Jacobus en Augustinuskerk (o.k.)

In de Rooms Katholieke schuilkerk aan de Juffrouw Idastraat werd in 1723, om precies te zijn in de pastorie, door het kapittel van Utrecht,

Schuilkerk Sint Jacobus 3

Omstreeks 1575 kwam de Grote of Sint-Jacobskerk in gebruik bij de calvinisten, waardoor de katholieken hun heil moesten zoeken in een van de circa

Sint-Jacobuskerk (r.k.)

De Sint Jacobuskerk is gebouwd in de jaren 1875-1878 naar het ontwerp van de grote bouwmeester uit de periode van de neogotiek, P.J.H. Cuypers.

Gevelbeeld

1983 – Atelier Quellinus, Rotterdam. Kopie van het oorspronkelijke beeld, in 1878 door Cuypers geleverd. Tegen een steunbeer aan is het beeld van de

Reliëf 1

1877 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. Rechts van de ingang van de kerk, tegen de muur van de zuidelijke kapel, zijn in een rechthoekig kader

Luidklok

Luidklok, in 1950 vervaardigd door Petit Fritsen in Aarle-Rixtel. De klok meet ca 98 cm in de onderdoorsnede, weegt ca 580 kg en klinkt

Beeld 1

Stuc – 1837 – Louis Royer. Achteraan in de kerk prijkt het beeld van Sint-Jacob. Hij is staande voorgesteld en draagt een in de

Beeld 2

Jacobus met pelgrimshoed en staf.

Reliëf 2

Kalksteen – 1877 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. Op de kuip van de preekstoel zijn vergulde reliëfs aangebracht, geplaatst in een vierkantig raam. Een ervan

Muurschildering 1

1888-1889 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. Links en rechts van de deur in het zuidelijk transept zijn boven de lambrisering taferelen uit het leven van

Muurschildering 2

Wandschilderingen – 1888-1889 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. Links en rechts van de deur in het zuidelijk transept zijn boven de lambrisering taferelen uit het

Muurschildering 3

– Triforium – 1888-1889 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. In het triforium van het middenschip zijn, telkens twee aan twee, de apostelen staande voorgesteld. Aan

Glas-in-loodraam 1

Sint-Jacob en Sint-Jozef Glasraam – 1978, Frans Nicolas sr. In de apsis van de kerk zijn apostelen en andere heiligen twee aan twee in

Glas-in-loodraam 2

Jacobus Major Glasraam – Alex Aspeslagh, 1939 In de “misdienaarsgang” kan men een glasraam bewonderen dat in een modernere stijl is gemaakt. Het raam

Kelk 1

Op de zeslobbige voet van de kelk uit 1868 is telkens in een driepas een figuur gegraveerd. In een van de lobben staat Sint-Jacob,

Kelk 2

– Jan Eloy of Leo Brom, 1930. De voet van deze vergulde zilveren kelk is versierd met een kruisbeeld, links en rechts geflankeerd door

Ciborie

1891, H. van Gardinge, Eindhoven. Op het halfbolvormig deksel van de ciborie zijn drie veellobbige medaillons in reliëf uitgewerkt. In een daarvan is Sint-Jacob

Monstrans

1892 – Jan-Hendrik Brom, Utrecht. Rond de lunula zijn, onder baldakijntjes, kleine beelden aangebracht van Maria en de twaalf apostelen. Aan de rechterzijkant ziet

Liturgisch gewaad

Circa 1870-1890 – Firma Stoltzenberg, Roermond. Op de aurafriezen van de rugzijde staan onder elkaar afgebeeld de heiligen Johannes, Barbara en Laurentius en daarnaast

Vaandel

– Laatste kwart 19de eeuw Op rood fluweel is Jacobus geborduurd in tinten van zilver en grijs. Hij staat in een amandelvormige omlijsting en

Beeld 3

Hout. Eugène Eggen, 1965. De zeer compacte gestalte van de staande apostel is gehuld in een lang gewaad. Daarboven draagt hij een mantel, met

Schilderij 1

Opdrachtgever met St. Jacobus Paneel. Anoniem Noord-Duits, omstreeks 1510. Voor een rand van loofbomen, met op de achtergrond een landschap met een rivier, rotsen

Schilderij 2

Santiago Matamoros Doek. – Zuidelijke Nederlanden, tweede helft 17de eeuw. Sint-Jacob draagt een tot op de blote voeten reikend kleed met daarover de witte

Schilderij 3

Interieur Hofkapel Doek. C.J. Behr, 1878 Tegen de tweede pilaar van links staat het beeld van Sint-Jacob dat thans achteraan in de parochiekerk aan

Schilderij 4

St. Jacobus als pelgrim Doek. Jorg Claassen, 1940. Onder aan de trap in de pastorie bevindt zich het doek dat Sint-Jacob voorstelt als pelgrim.

Lezenaar

Koper. Laatste kwart 19de eeuw. Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond. In het midden van een gestileerde plantendecoratie is de buste van Sint-Jacob in een cirkel gevat.

Glas-in-loodraam 3

Glasraam – circa 1878 – Atelier Cuypers-Stoltzenberg, Roermond In het bovenlicht van de voordeur van de pastorie is een klein gebrandschilderd raam aangebracht. Het

Gravure

Burijngravure. Jacobus Mathan, 1624. De heilige Jacobus is voorgesteld als een pelgrim onderweg. Hij draagt een kort, opgeschort kleed en een mantel voorzien van