Jacobalia

In het eerste nummer van de Jacobsstaf, voorjaar 1989, staat een artikel van Mireille Madou, getiteld: ‘Jacobalia in Nederland’, een inleiding op de serie ‘Jacobalia in Nederland’. Madou definieert Jacobalia als ‘sporen die de cultus van Sint-Jacobus in de beeldende kunsten in Nederland heeft nagelaten’.

In het vijftigste nummer van de Jacobsstaf, juni 2001, wordt het woord ‘sporen’ in de definitie van Madou nader uitgewerkt: het betreft niet enkel objecten in de beeldende kunsten zoals bijvoorbeeld kerken, beelden, schilderijen, maar ook andere zaken die samenhangen met de cultus van Sint-Jacobus zoals Sint-Jacobusgasthuizen en -broederschappen.

De werkgroep Cultuur en Geschiedenis is nog een stap verder gegaan en beschouwt alles wat in het verleden of heden in relatie staat met Sint-Jacobus en de bedevaart naar Santiago als Jacobalia, zo bv ook een straat die vernoemd is naar Sint-Jacobus.

kies een plaats kies een provincie kies een regio

Jacobalia in Roermond Inleiding

Als een inleiding op de beschrijving van de afzonderlijke jacobalia in Roermond volgt hier een korte schets van de geschiedenis van Roermond voor een

Jacobusbroederschap 1a

Van 1357 tot 1786 kende Roermond een Broederschap met als volledige naam: BROEDERSCHAP VAN DE H.JACOBUS DE MEERDERE (CONFRATERNITAS SANCTI JACOBI MAIORIS RURAEMUNDENSIS) en

Sint Jacobsaltaar-a en -prebende

De Heilige Geestkerk lag op de hoek van de Heilige Geeststraat en de Munsterstraat. Vanaf de 13e eeuw was het de kerk van de

Sint Jacobsaltaar-b

Toen de bisschopszetel in 1661 verplaatst werd naar de Sint Christoffelkerk (die daarmee kathedraal werd) verhuisde het aan de Broederschap van Sint Jacob toebehorende

Jacobusbroederschap 1b

BROEDERSCHAP VAN DE H.JACOBUS DE MEERDERE (CONFRATERNITAS SANCTI JACOBI MAIORIS RURAEMUNDENSIS) Reeds van 1357 tot 1786 kende Roermond een Broederschap met bovengenoemde naam. De

Logo Broederschap

Het logo van de Broederschap van de Heilige Jacobus de Meerdere in Roermond is een gedeeld wapenschild dat deels lijkt op het stadswapen van

Vaandel Broederschap

De Broederschap van de Heilige Jacobus de Meerdere in Roermond heeft een eigen vaandel. Op een donkerrode ondergrond zijn het logo van de broederschap

Stempel Broederschap

De broederschap heeft een stempel beschikbaar. Op het stempel staat in het midden een afbeelding van de armreliek, links een Jacobsschelp met twee gekruiste

Refugio

Onder in de Christoffelkathedraal heeft de Broederschap van de H.Jacobus de Meerdere in Roermond een refugio ingericht voor maximaal zes pelgrims. Een eerdere refugio

Stichting Pelgrimswegen

De Stichting Pelgrimswegen naar Sint Jacob is opgericht in 1996 in Roermond om de pelgrimage naar Sint Jacob te stimuleren en met name via

Stempel Pelgrimswegen

De Stichting Pelgrimswegen naar Sint Jacob heeft een stempel. Centraal staat een afbeelding van de toren van de Christoffelkathedraal in Roermond. In de rand

Stèle

De Stichting Pelgrimswegen naar Sint Jacob (Roermond) en het Landschaftsverband Rheinland hebben samen het boek Jacobspad, Historische Pelgrimswegen naar Santiago tussen Rijn en Maas,

Sint-Jacobuskapel in Christoffelkathedraal

De kleine, maar indrukwekkende historische kapel van Sint-Jacobus in de Sint-Christoffelkathedraal dateert uit de 16de eeuw. Deze kapel is rijk aan (kunst)schatten, merendeels betrekking

Glas-in-loodramen

De vier ramen tonen het levensverhaal van Sint-Jacobus en de pelgrimage naar zijn graf in Santiago de Compostela. De ramen zijn ontworpen en vervaardigd

Glas-in-loodraam 1

In dit eerste raam staat in het bovenste gedeelte de opgaande opgaande zon. Dit is het symbool voor het begin van het leven en

Glas-in-loodraam 2

In het bovengedeelte is een ster afgebeeld. Een ster verscheen boven de plek waar zich het graf van de Heilige Jacobus zou bevinden. Compostela

Glas-in-loodraam 3

In het bovengedeelte is een schelp afgebeeld. De schelp is het zichtbare beschermings- en herkenningsteken voor de pelgrim op weg naar Santiago de Compostela.

Glas-in-loodraam 4

In het bovenste gedeelte is de ondergaande zon afgebeeld. Het is het symbool voor het einde van de pelgrimstocht en tegelijkertijd het begin van

Chronogram

De vier Jacobusramen in de Sint-Jacobuskapel, alsmede het beeld van Sint-Jacobus, zijn een geschenk van de Broederschap van Sint Jacobus de Meerdere. Zij hebben

Beeld 1

Het beeld is 90 cm. hoog. Sint-Jacobus wordt voorgesteld als pelgrim met baard, hoed met schelp, tas en staf (ontbreekt hier helaas !). Het

Armreliek

Deze armreliek is te vinden in de Sint Jacobuskapel van de kathedraal. Het zou hier gaan om een rest van de rechterarm van de

Vaandel 1

Dit vaandel is afkomstig uit het Witte Kerkje, de voormalige Sint-Jacobuskerk, van het voormalige rectoraat “Voorstad St. Jacob “.Het stamt uit het begin van

Houten plastiek

Dit plastiek, een voorstelling van Sint-Jacobus, bevond zich in het verleden boven het toegangskoor van het voormalige Witte Jacobskerkje in de Voorstad Sint Jacob.

Botreliek

In de Sint-Jacobuskapel bevindt zich een grote reliekenkast met tientallen botjes van allerlei heiligen. Helemaal in de hoek van de kast hangt in het

Archiefkist

De Broederschap van de H.Jacobus, opgericht in 1357 en opgeheven tussen 1784 -1786 door keizer Jozef II van Oostenrijk, vermeldt bij haar opheffing het

Drieluik

Oorspronkelijk was dit een retabel. Retabel betekent letterlijk “ACHTERTAFEL “, Achter de offertafel. Het is een werk rond 1900 van de Roermondse kunstenaar Albin

Beeld 2

Dit beeld van Jacobus de Meerdere is één van de 12 apostelbeelden die voor de helft in het Sacramentskoor hangen en voor de andere

Raam pelgrimsweg

In de Kathedraal Sint Christoffel is in 2014 een modern raam aangebracht (rechterzijde en achterste deel van het middenschip) gemaakt door de glazenier Jean-Paul

Archiefstukken

In het Gemeentearchief in Roermond bevindt zich een aantal archiefstukken die betrekking hebben op de Jacobsbroederschap of algemener op de pelgrimage naar Santiago. In

Staat van renten 1709

Dit archiefstuk uit 1709 geeft een overzicht van de renten die de Jacobusbroederschap in dat jaar heeft ontvangen.

Inventarisatie van heffingen 1786

Bij de opheffing van de Jacobsbroederschap in 1786 is een inventarisatie gemaakt van alle roerende en onroerende goederen. In dit archiefstuk staan de onroerengoedbelasingen

Compostela 1614

Een Compostela is het officiële kerkelijke document (oorkonde) waarmee het Kapittel van de Kathedraal van Santiago erkent dat de persoon die erom vraagt, gekomen

Bekerfragment

Op dit fragment van een techterbeker uit 1375-1425 is een appliqué (=oplegsel) aangebracht van een mansfiguur met staf (waarschijnlijk de heilige Jacobus). Het fragment

Voetboogschutterij

De voetboogschutterij in Roermond had zeker al vanaf de 16e eeuw Jacobus de Meerdere als patroonheilige.

Handboogschutterij

De handboogschutterij in Roermond had zeker al vanaf de 16e eeuw Ja Jacobus de Meerdere als patroonheilige.

Weversgilde

Het gilde van de wevers in Roermond had Sint Jacob als patroonheilige met de feestdag op 25 juli.

Vissersgilde

Het gilde van de vissers had Sint Jacob als patroonheilige met de feestdag op 25 juli.

Kroonluchter

In de Munsterkerk in Roermond hangt een kroonluchter boven het praalgraf van graaf Gerard III van Gelder en zijn vrouw Margaretha van Brabant. Pierre

Voorstad Sint-Jacob (stadswijk)

Aan de overzijde van de rivier de Roer ligt de Voorstad Sint-Jacob. De verbinding met de stad Roermond zelf wordt gevormd door de Steenen

Jacobusbroederschap 2

Het stadsdeel aan de overzijde van de rivier de Roer werd in de middeleeuwen “over de brug” genoemd. Kerkelijk hoorde het tot de parochie