Jacobalia

In het eerste nummer van de Jacobsstaf, voorjaar 1989, staat een artikel van Mireille Madou, getiteld: ‘Jacobalia in Nederland’, een inleiding op de serie ‘Jacobalia in Nederland’. Madou definieert Jacobalia als ‘sporen die de cultus van Sint-Jacobus in de beeldende kunsten in Nederland heeft nagelaten’.

In het vijftigste nummer van de Jacobsstaf, juni 2001, wordt het woord ‘sporen’ in de definitie van Madou nader uitgewerkt: het betreft niet enkel objecten in de beeldende kunsten zoals bijvoorbeeld kerken, beelden, schilderijen, maar ook andere zaken die samenhangen met de cultus van Sint-Jacobus zoals Sint-Jacobusgasthuizen en -broederschappen.

De werkgroep Cultuur en Geschiedenis is nog een stap verder gegaan en beschouwt alles wat in het verleden of heden in relatie staat met Sint-Jacobus en de bedevaart naar Santiago als Jacobalia, zo bv ook een straat die vernoemd is naar Sint-Jacobus.

kies een plaats kies een provincie kies een regio

Huis Sint-Jacob 2

Van Dalen (p. 649) vermeldt het Huis Sint-Jacob in de Nieuwkerkstraat in 1687. Zoals bij alle vier huizen met de naam Sint-Jacob is de

Huis Sint-Jacob 3

Van Dalen (p. 649) vermeldt in de Grote Spuistraat een huis met de naam Sint Jacob. Zoals bij alle huizen met de naam Sint

Huis Sint-Jacob 4

Van Dalen (p. 649) vermeldt voor 1563 een huis Sint-Jacob aan de Reedijk. Zoals bij alle huizen met de naam Sint Jacob is het

Huis Sint-Jacob in Galissien

Bij een inventarisatie in 1419 (aangehaald door Frijhof p. 226) van de huizen en hun bewoners wordt in het oudste deel van Dordrecht (ter

Sint-Jacobskapel 3

In de Grote of O.L.V. Kerk heeft een zijkapel bestaan gewijd aan Sint Jacob. Balen (p. 102) meldt dat en er is ook een

Sint-Jacobsaltaar 2 en -vicarie

Balen (p. 102) vermeldt een Sint-Jacobsaltaar in de Grote Kerk, maar geeft daarbij niet aan of het zich bevond in de Sint-Jacobskapel in deze

Sint-Jacobskapel 4

Van Dalen (p.708-709) geeft aan dat de Sint-Nicolaas- of Nieuwkerk in 1569 door brand verwoest is en hetzelfde jaar herbouwd en ingewijd werd. Tot

Sint-Jacobsbroederschap

Van Dalen (p. 711) vermeldt het bestaan van een Sint-Jacobsbroederschap, ook wel Sint-Jacobsgilde genoemd, dat verbonden was aan de Sint-Jacobskapel in de Sint-Nicolaas- of

Sint-Jacobsvicarie

Van Dalen (p. 711) vermeldt het bestaan van een vicarie verbonden aan de Sint-Jacobskapel in de Sint-Nicolaas- of Nieuwkerk. De rechten verbonden aan de

Achter Sint-Jacobsgasthuis

Het deel van de straat Houttuinen waar het perceel met het Sint-Jacobsgasthuis aan de Grotekerksbuurt aan de achterkant aan grensde, stond in 1392 volgens

koorkap

Deze koorkap is vermoedelijk afkomstig uit het Goudse Catharinaklooster. Na de sluiting van het klooster aan het einde van de zestiende eeuw is deze

Sint-Jacobskapel 1

Op de plattegrond van Gouda van omstreeks 1600 staat een Sint-Jacobscapel aangegeven, met daaromheen het Jacobserf, en wel aan de noordzijde van het riviertje

Sint-Jacobskapel 2

In 1417 werd in de Sint-Janskerk een kapel /altaar gesticht ter ere van Sint-Jacob. Deze gebeurtenis was aanleiding tot het doen plaats vinden van

Glas-in-loodraam

De Sint Janskerk is een indrukwekkend gebouw, vooral door de vele glas-in-loodramen. Men denkt dat de glas-in-loodramen van vóór 1500 zijn met de glasschildering

Schilderij

In opdracht van de Jacobusbroederschap is een schilderij van de onthoofding van Jacobus de Meerdere gemaakt door Anthonie Blocklandt van Montfoort (1533-1583). Dit schilderij

Stempel Camino de Santiago

In de Mariakapel in de Sint Barnabaskerk in Haastrecht kunt u zelf een stempel zetten, dat speciaal bedoeld is voor langskomende pelgrims. Het stempel

Sint-Jacobuskerk (r.k.)

O. Spinnewijn heeft de geschiedenis van de parochie en de kerk in Schipluiden beschreven. Al tussen 1250 en 1300 is er een kerk gebouwd

Beeld

In de kerk in Hodenpijl bevond zich links van het altaar een beeld van Jacobus de Meerdere. Jacobus is herkenbaar aan zijn staf met

Plafondschildering

In 2006 is door de kunstenaar Ruud Krijnen het plafond in de kerk opnieuw beschilderd. O.a. is daar een Jacobsschelp geschilderd. Het postadres van

Gevelbeeld

Bronzen beeld aan de gevel van de Jacobusschool te Hoogvliet. Formaat: 200 x 150 cm. Gemaakt door Adriaan van de Plas, 1961

Logo

Deze katholieke basisschool in Hoogvliet (gemeente Rotterdam) heette voorheen St. Jacobus de Meerdere school. De huidige school gebruikt als logo een Jacobsschelp met de

Beeld

De Adrianuskerk te Langeraar (gemeente Nieuwkoop) is een laat neogotisch gebouw uit 1902, nu een rijksmonument. In het verleden werd een aantal keren het

Sint-Jacobskapel

Op de plaats van de huidige Lodewijkkerk werd in 1477 een kapel van het Sint Jacobsgasthuis gesticht, gewijd aan Sint Jacob. Kapel en gasthuis

Sint Jacobsgasthuis

Bij de Sint Jacobskapel hoorde een Sint Jacobsgasthuis. Nadere bijzonderheden over dat gasthuis zijn nog niet bekend.

Beeld

H. Jacobus op de voorgevel van de Sint-Lodewijkkerk te Leiden; tot begin 19e eeuw heette deze kerk de kapel van het Jacobs Gasthuis, maar

Schilderij

Dit schilderij hangt in een zijkapel van de neoclassicistische kerk van de H. Lodewijk te Leiden, voorheen de kapel van het Jacobs Gasthuis. De

Luidklok

Luidklok, in 1961 vervaardigd door Eijsbouts in Asten. De klok meet ca. 68 cm in onderdoorsnede en weegt ongeveer 180 kg. Ze klinkt met

Glas-in-loodraam

De Sint-Annakapel dateert van het begin van de 16de eeuw. Het gebouw en de inrichting zijn ongeschonden door de Beeldenstorm gekomen. In de kapel

Schilderij 1

Schilderij van Cornelis Cornelisz uit het begin van de zestiende eeuw. Twee pelgrims op weg naar Santiago. De een, de duivel vermomd als Jacobus,

Schilderij 2

Het Museum de Lakenhal in Leiden beschikt over een drieluik van Cornelis Engelbrechtsz getiteld: De Bewening van Christus. Op het rechter paneel staat een

Miniatuur 1

Deze en de twee volgende miniaturen staan in hetzelfde handschrift, een getijdenboek, dat wordt bewaard in de Universiteitsbiblotheek te Leiden, (catalogusnummer BPL 2747). De

Miniatuur 2

Het tweede miniatuur van Sint-Jacob staat op blad 128, ook weer in de hoofdletter O. Deze is kleiner dan miniatuur 1, maar Jacobus is

Miniatuur 3

Miniatuur drie staat op blad 131, drie Jacobsschelpen in de hoofdletter G.

Prent 1

Op deze prent is het hoofd van Jacobus de Meerdere afgebeeld. De prent is gemaakt door Marco Alvise Pitteri in 1785. Jacobus wordt vooral

Prent 2

Deze prent van Jacobus de Meerdere is gemaakt door Albert Christoph Reindel in Duitsland in de periode 1800-1853. Onder de afbeelding staat zijn naam.

Pelgrimsinsigne

Een pelgrimsinsige uit 1375/1400, gevonden in Dordrecht. Het is gemaakt van azabache, ofwel git. Aan git wordt wel een helende werking toegeschreven. Deze steen

Sint Jacobsbroederschap

Op 6 augustus 1423 geeft hertog Jan van Beieren toestemming om in de Pieterskerk te Leiden een “Broederscip van den heiligen Apostel Sinte Jacop

Sint Jacobsgasthuis

De Sint Jacobsbroederschap dreef een Sint Jacobsgasthuis in of nabij de Pieterskerk.

Sint Jacobskapel

De Sint Jacobsbroederschap verzorgde een Sint Jacobskapel in de Pieterskerk.

Sint-Jacobsgracht

Het is onmiddellijk duidelijk dat het hier gaat om een gedempte gracht. Het plaveisel is er als het ware op aangepast. Op de gracht