De redactie ontving het volgende bericht:
‘Wellicht een opmerking die jullie niet dagelijks krijgen. Ik, Helena Maria Smits, woon in Tivo, Caldas de Reis, Portugese Camino. Er zijn plannen om een snelweg aan te leggen midden door ons dorp. Dat betekent, dat ook de Camino van Santiago aangetast zal worden. We gaan protesteren om onze Camino te behouden en willen vragen aan alle peregrinos die langskomen nu ons te steunen. Er zullen borden komen waarop we vragen ons te steunen. Wij hopen en bidden op de medewerking van alle peregrinos. Muchas Gracias!’
De wereld verandert en de ene verandering is de andere niet. Alhoewel we inhoudelijk verder geen informatie hebben ontvangen (maar wat niet is kan nog komen), klinkt deze verandering als ingrijpend, voor de bewoners, maar ook voor het behoud van dit specifieke deel van de Camino Portugues.
Er gaan de komende tijd ook veranderingen plaatsvinden bij de redactie van de Ultreia, maar hierover meer in de Ultreia van november 2025.
Maar, op voorhand is het altijd mogelijk alvast wat globale informatie in te winnen, dus als je communicatieskills beginnen te kriebelen, neem dan contact met ons op via de e-mail ultreia@santiago.nl.
Voor iedereen die onderweg is of gaat ‘buen camino’.
Louise de Bont
Geluif in ’t Goeje
Op zaterdag 8 november vindt de landelijke najaarsbijeenkomst plaats in Roermond. De dag is georganiseerd door de regiocommissie Limburg en heeft als thema: Geluif in ’t Goeje (Geloof in ’t goede). De hoofdlocatie van de ledenbijeenkomst is de ECI Cultuurfabriek aan de oevers van rivier de Roer, die verderop in de Maas uitkomt.
Het gevarieerde programma bestaat uit een groot aantal interessante onderdelen die een bezoek aan de Maasstad zeker de moeite waard maken. Behalve informatieve lezingen, presentaties, workshops en de informatiemarkt is er ook gelegenheid voor het bijwonen van muzikale optredens. Daarnaast zijn er stadswandelingen en voor degenen die het hoger op zoeken, is er een torenbeklimming met uitzicht over de stad en de Maasplassen. Buiten het programma om is er voldoende gelegenheid voor ontmoeting en het uitwisselen van ervaringen.
Kortom: voor elk wat wils en een goede reden om op 8 november naar Roermond te komen!
Aanmelden voor de najaarsbijeenkomst is nog mogelijk tot 26 oktober.
Meer informatie en aanmelden via bijgaande button.
Ben je wandelend of fietsend naar Santiago de Compostela geweest? En heb je het pelgrimsvirus nu echt te pakken? Dan ben je misschien op zoek naar verdieping, naar andere pelgrimswegen of een andere bestemming?
Op de website van het NGSJ, op de pagina ‘Pelgrimswegen: nader bekeken’ staat een digitale kaart met pelgrimsroutes en -bestemmingen, in Europa en daarbuiten. Als je op een van de vele markers klikt, vind je meer informatie en een link naar – meestal – een verhaal in de Jacobsstaf. Alles bij elkaar is er een schat aan informatie te vinden.
Heb je een pelgrimspad gelopen of gefietst dat nog niet op de kaart staat? Of zijn je ervaringen recenter of heel anders dan die van je voorgangers? Dan nodigen wij je graag uit je verhaal in te brengen, bijvoorbeeld via de Jacobsstaf.
We wensen je veel ontdek-plezier,
de kaartbeheerders, Han Lasance en Arno Cuppen
Via bijgaande buttons ga je naar de pagina ‘Pelgrimswegen: nader bekeken’ en de pagina ‘Publicaties Jacobsstaf’.
Bespiegelingen zijn teksten van leden van het Genootschap, die hun bijzondere, soms spirituele, ervaringen op de website delen. Het gaat om een gedicht, een verhaal of een overweging.
De werkgroep Aandacht en Spiritualiteit verzamelt de Bespiegelingen en plaatst sinds juni 2023 elke maand een nieuwe tekst op de website van het Genootschap bij de ‘Spirituele Reis’. Van de eerste twee jaren, dus 24 Bespiegelingen, is nu een boekje gemaakt met 54 pagina’s, doorgaans met foto’s van de inzenders. Het boekje is te koop voor € 7,50, om te beginnen op de najaarsbijeenkomst in Roermond, op de informatiemarkt bij de stand van de Werkgroep Aandacht en Spiritualiteit.
De werkgroep nodigt graag iedereen uit een Bespiegeling in te sturen: wg.spiritualiteit@santiago.nl. Graag, zo mogelijk met een of twee toepasselijke foto’s.
Namens de Werkgroep Aandacht en Spiritualiteit
Rient Ploeger
Vrijwilligers houden de Camino schoon
Sinds 2008 trekken de Ditch Pigs, een internationale groep vrijwilligers, ieder jaar de Camino de Santiago op om de route schoon te maken. Gewapend met prikkers, handschoenen en vuilniszakken halen zij zwerfafval weg en dragen zo bij aan het behoud van het culturele erfgoed van de Camino – routes die velen van ons dierbaar zijn.
Het project werd in 2008 gestart door Rebekah Scott, een Amerikaanse pelgrim die zich in Sahagún vestigde. Samen met haar man zette zij zich in voor de Camino-gemeenschap, onder meer door vrijwilligerswerk, steun aan donativo herbergen en het oprichten van het Peaceable Kingdom-fonds. Vanuit haar betrokkenheid ontstond de jaarlijkse schoonmaakactie van de Ditch Pigs, die inmiddels internationale bekendheid geniet.
In november 2025 vindt de volgende editie plaats, dit keer op het traject Astorga – Las Herrerías (Camino Francés). De organisatie is dit jaar in handen van twee leden van ons Genootschap: Ton Janssen en Ria Meinema, die het stokje van Rebekah hebben overgenomen.
De vrijwilligers betalen hun eigen reis. Voor materialen en eenvoudige maaltijden en overnachtingen is echter een klein budget nodig. Wij ondersteunen dit initiatief en vragen u daarom om een bijdrage.
Help je mee?
Iedere donatie, groot of klein, maakt het mogelijk dat de Ditch Pigs hun werk kunnen doen – en dat ook toekomstige pelgrims een schone Camino ervaren.
Je kunt een bedrag overmaken naar:
Rebekah Jean Scot
IBAN: BE25 9675 0216 1282 onder vermelding van ‘Ditch Pitch 2025’.
In het laatste nummer van de Jacobsstaf wordt het boek De Camino de Santiago, in 101 voorwerpen aangekondigd: een lees- kijk- en bladerboek met veel foto’s en kaarten.
Tekst en fotomateriaal liggen momenteel bij de vormgever. Dit is dezelfde vormgever die enkele jaren terug De gids voor de pelgrim verzorgde. Hij is bekend met het thema pelgrimeren en dat geeft vertrouwen dat het ook nu weer een prachtig boek wordt.
Niet alleen qua vormgeving, ook qua inhoud wordt het een mooi boek. Het beschrijft het verhaal van de Camino naar Santiago aan de hand van een selectie van 101 voorwerpen, verteld vanuit Nederlands perspectief. De voorwerpen volgen de fasen van een pelgrimsreis: de aanleiding om op pad te gaan, de voorbereiding, het vertrek, het onderweg-zijn, de aankomst, terugreis en thuiskomst, en tot slot de doorwerking van de tocht.
De presentatie van het boek is voorzien op een symposium over De dingen van de Pelgrim, op zaterdag 25 april 2026, voorafgaand aan de opening van een tentoonstelling over pelgrimeren in het Krona Museum in Uden. Symposium, presentatie en tentoonstelling zijn samen één van de vele activiteiten volgend jaar ter gelegenheid van het veertigjarig jubileum van ons Genootschap.
Meer informatie, over boek en jubileumactiviteiten, volgt op de komende Algemene Ledenvergadering op 8 november a.s. in Roermond.
Herman Holtmaat
Inschrijving geopend
De mooiste, grootste en meest levendige herberg van Spanje is op zoek naar energieke hospitaleros. Voor het jaar 2026 zoeken we nog een aantal enthousiaste vrijwilligers.
Jaarlijks komen in Roncesvalles zo’n 45.000 pelgrims aan, aan het begin van hun tocht richting Santiago de Compostela. Een warm onthaal in Roncesvalles geeft hun reis een onvergetelijke start – en daar kun jij aan bijdragen!
Wat we zoeken:
Wat je krijgt:
Geïnteresseerd?
Meer informatie en aanmelden kan via bijgaande buttons.
Dit voorjaar bleek dat de verzending van de Jacobsstaf niet altijd goed verloopt. We hebben ons best gedaan om de oorzaak te achterhalen en het probleem op te lossen. We gaan ervan uit dat het gelukt is, maar willen dat natuurlijk graag zeker weten.
Jacobsstaf #147 is eind september verzonden en zou de eerste week van oktober overal bezorgd moeten zijn. Heb jij (nog altijd) geen Jacobsstaf ontvangen? Laat het ons alsjeblieft via bijgaande button weten.
Namens de redactie Jacobsstaf hartelijk dank!
Pelgrimsherberg Kafarnaüm in Vessem bouwt de activiteiten rondom stilte de komende tijd verder uit.
Op 14-15 november 2025 is er een wandeling met als titel “Stilte in de herfst”.
Op 6 en 7 februari 2026, 1 en 2 mei 2026 volgen “Stilte in de Winter” en “Stilte in de lente”.
Ook op de Midwinterwandeling op 28 december wordt aandacht besteed aan de combinatie seizoen en aandacht voor de stilte.
Voor de pelgrims die de laatste maanden thuis zijn gekomen na een tocht vol indrukken organiseren wij op 31 oktober t/m 1 november en van 28 t/m 29 november thuiskomweekenden. Na jouw pelgrimstocht ben je ‘vol’ van de vele indrukken en de bijzondere ontmoetingen, die zich onderweg wellicht hebben voorgedaan. Waar ben je het meest door geraakt? Ben je op weggegaan met verwachtingen die anders uitpakten? Ben je ergens tegen aangelopen wat heel erg lastig was?
En hoe was het thuiskomen? Hoe vervolg je nu jouw pelgrims-levenspad?
Het wordt wat rustiger in en rondom de pelgrimsherberg, een mooie gelegenheid om van die rust gebruik te maken en jezelf te trakteren op een Mini Pelgrimage of een deel daarvan, wandelend of fietsend.
Al wandelend kun je vier windstreken uit op de Merenroute, de Heideroute, de Stroom- en Bosroute en de Verstillingsroute.
Voor de fietstochten hebben we gekozen voor tochten naar bekende abdijen en kloosters. We sluiten daarbij dicht aan bij de mogelijkheden van het Kloosterfietspad.
Alle activiteiten bekijken en mogelijkheid tot inschrijven kan via bijgaande button.
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob zoekt vrijwilligers voor het geven van voorlichting in het informatiecentrum in Vessem.
Wat is fijner dan je enthousiasme, jouw Camino-ervaringen, tips en weetjes te delen met mensen die zich voorbereiden om ook te gaan lopen of fietsen?
Ben jij lid van het Genootschap, heb je recentelijk de camino gelopen of gefietst en ben je woonachtig in de omgeving van Vessem (regio’s Den Bosch, Breda/Tilburg of Zuidoost Brabant)? Dan zijn wij op zoek naar jou!
Elke 2e en 4e zaterdag van de maand wordt er in Vessem van 11.00 tot 15.00 uur informatie verstrekt aan toekomstige pelgrims. Je wordt zo’n 8 keer per jaar ingedeeld op basis van een rooster. Stuur een email naar het informatiecentrum om je op te geven of voor meer informatie: Informanten.vessem@santiago.nl
Esther Kuijsters, coördinator infocentrum Vessem
De komende maanden is het informatiecentrum in Vessem naast elke tweede en vierde zaterdag van de maand extra open op:
Dinsdag 21 oktober 2025
Dinsdag 18 november 2025
Dinsdag 9 december 2025
Dinsdag 20 januari 2026
Dinsdag 24 februari 2026
Het informatiecentrum is open van 11.00 tot 15.00 uur.
In het informatiecentrum bij Pelgrimsherberg Kafarnaüm in Vessem zijn tijdens de openingstijden ervaren vrijwilligers aanwezig die die je op weg kunnen helpen met jouw tocht naar Santiago de Compostela. Om het informatiecentrum te bezoeken hoef je nog geen lid te zijn van het genootschap, maar het mag natuurlijk wel.
De vrijwilligers kunnen je helpen met
We informeren je graag, maar uiteindelijk ben jij degene die op stap gaat. Jij bent je aan het voorbereiden, wij kunnen daar alleen maar ondersteuning aan geven. Dat doen wij met heel veel plezier.
Velen die op pad zijn gegaan zoeken en vinden hun weg, hetgeen vaak een prachtige (levens)ervaring oplevert.
Achter de Vuurtoren, een inspirerend avontuur tussen verdwalen en vinden
Na een leven vol fouten, vragen, gemiste kansen en onvervulde dromen loopt Cath alleen met haar rugzak dwars door Spanje Wat eerst alleen een fysieke uitdaging lijkt, wordt al snel een diep persoonlijke reis. Dit is het verhaal van een vrouw die een hoge prijs betaalt voor het gehoor geven aan haar innerlijke roep, haar dromen en haar passie.
Sommige mensen leven hun leven volgens het boekje. Cath las het boekje te laat, of misschien las ze het gewoon niet goed. Dit is geen succesverhaal. Geen zelfhulpboek dat belooft hoe je je leven op orde krijgt in tien stappen. Het is een metgezel op jouw eigen pad en een verslag van Cath, die vaak verdwaalde. Die verkeerde afslagen nam, te lang bleef hangen, te snel wegrende, of gewoon niet wist wat het juiste was. Maar juist in dat verdwalen begon Cath dingen te vinden. Niet alles wat ze zocht, maar wel wat ze nodig had. Kleine inzichten, grote omwegen, onverwachte ontmoetingen, en soms… zichzelf. “Achter de Vuurtoren” is geen biecht, maar een avontuur.
‘Achter de vuurtoren’ leest heerlijk weg! Marinka Bil
‘Het is mooi hoe de verhaallijn in elkaar zit. Je raakt nooit de draad kwijt en is daardoor een pageturner.’ Danielle Lemaire
Voor bestelinformatie, zie bijgaande button.
De Camino symbool voor onze levensweg
Auteur Suzan Senden is al ver in haar ontdekkingstocht naar wat er allemaal tussen hemel en aarde te vinden is. Zij lijkt daarbij over een soort zesde zintuig te beschikken – een gave die, zo benadrukt zij, in feite voor iedereen voor het oprapen ligt. Graag steekt zij de helpende hand uit om anderen diezelfde weg te laten bewandelen. Dankzij dit extra zintuig wordt volgens haar duidelijker wat je hier op aarde eigenlijk te doen hebt.
Ze schrijft meeslepend over haar pelgrimservaring: de route, de vele ontmoetingen, de ontberingen – kortom, het hele scala dat een pelgrim onderweg tegenkomt. Tussendoor weeft ze teksten die sterk naar het spirituele neigen. De tocht die zij beschrijft loopt van Burgos naar Santiago. Wat daarbij vooral opvalt, is haar opmerkingsgave: niets lijkt haar te ontgaan. De route, de mensen die ze ontmoet, haar slaapadressen, het eten en drinken onderweg en haar gemoedstoestand – alles wordt in detail vastgelegd. Zo gedetailleerd zelfs, dat een medewerker van de forensische dienst er jaloers op zou kunnen zijn.
Voor wie spiritueel meer begaafd is dan deze povere recensent, is dit boek een echte aanrader als waardevolle metgezel voor wie niet alleen de Camino wil lopen, maar ook de weg naar binnen durft te verkennen. Bovendien biedt het een praktisch beeld van de route, de slaapplaatsen en de plekken waar je terecht kunt voor eten en drinken.
Ligt spiritualiteit ver van je bed en ben je al redelijk tevreden met jezelf zoals je nu bent of wil je je niet verliezen in (soms overdadige) details die extra concentratie vergen, dan zou dit boek wat minder jouw smaak kunnen zijn.
Uitgever: ProBook in Utrecht
ISBN/EAN: 978-94-93407-59-6
NUR: 402, 508, 728
Prijs: € 23,95
Bestellen bij: Kloosterboekwinkel Wittem Tel: 043 450 2332
Bestellen bij auteur: via info@suszen.nl
Dit boek is voor leden ook te leen bij de bibliotheek van ons genootschap via bijgaande button.
Peter Stoks
Er zijn weer nieuwe afleveringen verschenen in Camino NL:
Gabriël van de Luitgaarden, die in de podcastaflevering van 25 oktober 2023 over zijn Camino heeft verteld, is terug in de podcast. Na zijn thuiskomst is hij namelijk in de rijke geschiedenis van de Camino gedoken en hij ontdekte een opmerkelijke wisselwerking tussen pelgrimage en de kruistochten.
Frans Janssen, inmiddels 75 jaar, liep tussen 2020 en 2025 meerdere Camino’s en vertelt hierover.
Hessel Yntema vertelt over zijn pelgrimstocht door Friesland in september 2024. In 2025 verbleef hij 6 maanden in Tübingen voor zijn theologiestudie en daar vertelt hij ook over. Hij is inmiddels afgestudeerd voor de bachelor theologie en doet nu de master tot gemeentepredikant bij de PKN.
Ria Warmerdam ken je misschien nog uit de podcastaflevering van 13 november 2024, toen ze vertelde over haar tocht naar Santiago vanuit Nederland in 1998, en over haar wandeling over het Olavspad vele jaren later. Ria is wederom op stap geweest, dit keer door Nederland. Ze liep Jacob van Lennep achterna, een heer van stand die in 1823 een voettocht door Nederland maakte en daarover een dagboek publiceerde. Ria’s verslag is te beluisteren in de aflevering van 25 september. Ria weet ook veel over pelgrimeren in Scandinavië en in de podcast van 8 oktober 2025 vertelt ze daarover.
De podcast is te beluisteren via bijgaande button.
Oproep: op mijn eigen Camino in 2019 ben ik een roodbruine Nederlandse bakfiets tegengekomen met een hond erin. De eigenaar was nergens te bekennen. Ik zou deze bakfietser graag willen uitnodigen voor de podcast. Dus ben jij deze bakfietser, of ken je deze bakfietser, je kunt me bereiken via post@johannakroon.nl.
Ultreia is een uitgave van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Voor meer informatie en nieuws zie de website www.santiago.nl en de Facebookpagina Nederlands Genootschap van Sint Jacob | Facebook, waar je ook tips en ervaringen kunt uitwisselen met andere pelgrims.
Redactie: Louise de Bont
Redactieondersteuning: Ellen Eumelen
Tegenlezers: Ellen Eumelen en Janine Verhaaf
Verzending: Han Lasance
Deadline/publicatiedatum: de Ultreia verschijnt rond de 20e van iedere maand.
Wij zien je kopij in Word, maximaal 300 woorden, platte tekst zonder opmaak graag voor de 15e, bij voorkeur met een relevante foto/afbeelding in Jpeg/Jpg (met bronvermelding) erbij. Wij gaan ervan uit dat wij deze foto dan vrij mogen gebruiken en zien je bijdrage graag tegemoet op ultreia@santiago.nl.
Let op: indien anders dan bovenstaand aangeleverd behouden wij ons het recht voor de kopij aan te passen!
Foto’s: voor deze Ultreia is gebruik gemaakt van foto’s van https://pixabay.com/
Algemene informatie: het mailadres ultreia@santiago.nl is uitsluitend bedoeld voor kopij! Wijzigingen in het lidmaatschap kun je zelf via je persoonlijke account op www.santiago.nl regelen. Voor vragen over de vereniging of anderszins kun je een mailtje sturen naar info@santiago.nl
Vertrouwenspersoon: het genootschap heeft een vertrouwenspersoon die je kunt benaderen indien er sprake is van ongewenst gedrag of voor een vertrouwelijk gesprek. Voor nadere informatie: https://www.santiago.nl/genootschap/vertrouwenspersonen/
