Deze maand zijn jullie weer aangewezen op mij als tijdelijk redacteur. Ik zit midden in een verhuizing van Amsterdam naar Eindhoven. Diverse mensen fronsen hun wenkbrauwen als ik dit meld, waarom van Amsterdam naar Eindhoven? Maar ik mis mijn kinderen en die wonen in de regio Eindhoven. En ik ben de terreurfietsers en toeristen in Amsterdam zat. Het wordt mij deze maand gelukkig weer gemakkelijk gemaakt door de ondersteuning van Ellen en Janine.
Geen gebrek aan kopij deze maand, in twee gevallen helaas vanwege het overlijden van personen die belangrijk waren voor het Genootschap dan wel pelgrims in het algemeen. Veel aankondigingen van activiteiten en wandelingen. De zomertijd blijkt geen komkommertijd deze keer.
Bijzondere aandacht vraag ik voor de Jacobslezing in Culemborg uiteraard op 25 juli a.s. en de diverse andere activiteiten die door onze regio’s op deze dag worden georganiseerd. Raadpleeg vooral de activiteitenkalender op onze website voor meer informatie. Al die vrijwilligers steken hier heel veel tijd en energie in. En het is ook gewoon leuk om medepelgrims te ontmoeten. Altijd gezellig en ruimte voor mooie verhalen.
Als ik niet vastloop ergens tussen Amsterdam en Eindhoven zal ik ook de Ultreia in augustus verzorgen. Ik wens jullie een mooie zomer.
Gabriël van de Luitgaarden
Wij kregen het bericht dat Koen Dircksens op 27 juni 2025 is overleden. Koen was één van de oprichters van het Genootschap. Hij is 87 jaar geworden. In 1985 maakte hij zijn eerste pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Na thuiskomst is het idee ontstaan om een Nederlandse Jacobsvereniging op te richten. Hij werd onze eerste voorzitter. In de eerste groeiperiode heeft Koen de basis gelegd van het Genootschap zoals het nu bestaat. Ook nadat zijn voorzitterschap in 1995 eindigde bleef hij zich betrokken voelen bij het Genootschap. Hij was de laatste jaren altijd aanwezig bij de voor- en najaarsbijeenkomsten. Koen was een positief ingestelde man. Zo zullen we hem blijven herinneren. Het afscheid van Koen heeft op 4 juli in beperkte kring plaatsgevonden. Onze gedachten gaan uit naar zijn echtgenote Yoka Bouma en kinderen.
In het septembernummer van de Jacobsstaf zal hij uitgebreid worden herdacht.
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob viert in 2026 haar 40-jarig bestaan. Een heugelijke feit waaraan veel aandacht zal worden besteed. En er is nog een mooi jubileum te vieren in 2026.
In 2000 kochten Hanny en René Heinrichs een boerderijtje op het platteland midden in Frankrijk, gelegen aan een van de routes naar Santiago de Compostela. In Jouy, net buiten Augy-sur-Aubois, was een bedevaartsplek in de Middeleeuwen en hier trokken veel pelgrims langs in die tijd. Dus: Hanny en René vestigden zich op een oude pelgrimsplaats. Daar begonnen zij een pelgrimsopvang, Nos Repos. Priester Fons van Hees, toentertijd vicaris van het bisdom Breda en goede vriend van Hanny en René, droeg eind juni 2001 in de herberg de Heilige Mis op en inaugureerde samen met burgemeester Emiel Monnet van het dorp de nieuwe pelgrimsherberg. In 2026 alweer 25 jaar geleden! Zeker de moeite waard om hierbij stil te staan en dit goed te vieren.
Vele vrijwilligers en vele hospitaleros hebben meegewerkt aan een warme, mensgerichte opvang waarbij de pelgrims altijd voorop stonden.
Samen met deze vrijwilligers, en hopelijk ook met pelgrims, het bestuur van de Stichting Vriendenkring Pelgrimsopvang Nos Repos en andere belangstellenden gaan we 25 jaar Nos Repos vieren in het weekend van 3, 4 en 5 juli 2026! Zeker in Augy-sur-Aubois. Op het feestprogramma staan inmiddels samenkomen op vrijdagavond 3 juli, op 4 juli een Heilige Mis uit dankbaarheid voor zoveel goeds, een heerlijke maaltijd in een restaurant, een concert vol met chansons -hopelijk in Chateau Grossouvre -, een gezellig samenzijn bij de herberg met lekkere muziek. Er zijn ideeën geopperd om ook in Nederland aan dit heugelijke feit aandacht te besteden. Daarover verneem je eventueel later.
We nodigen geïnteresseerden van harte uit bij het feest in Augy-sur-Aubois in juli 2026. Graag opgeven bij René en Hanny Heinrichs via e-mail (zie button).
Zoals in de aankondiging hiervoor vermeld bestaat de pelgrimsherberg Nos Repos 25 jaar. Vele pelgrims hebben hun weg naar deze herberg gevonden. Vele vrijwilligers hebben deze pelgrims verzorgd in onze herberg. En vele hospitaleros zijn nu ouder geworden en hebben besloten te stoppen met hun mooie activiteit in Nos Repos. Dat betekent dat er nieuwe hospitaleros nodig zijn. Vandaar deze oproep aan jullie, lezers van Ultreia.
Wil je jouw bijdrage aan de Camino vorm geven door te hospitaleren in pelgrimsherberg Nos Repos in Augy-sur-Aubois vanaf pelgrimsjaar 2026? Meld je dan aan bij Hanny Heinrichs.
Zoals vanaf het ontstaan van de pelgrimsopvang Nos Repos komen we met het team hospitaleros samen aan het eind van het jaar. Je bent van harte welkom op deze bijeenkomst die dit jaar gehouden zal worden bij de Broeders van Huijbergen te Huijbergen op 16 november 2025 vanaf 13.00 uur. Wij wachten met plezier op jullie.
Hanny en René Heinrichs
Dit voorjaar bleek dat de verzending van de Jacobsstaf niet altijd goed verloopt. We hebben ons best gedaan om de oorzaak te achterhalen en het probleem op te lossen. We gaan ervan uit dat het gelukt is, maar willen dat natuurlijk graag zeker weten. Jacobsstaf #146 is eind juni verzonden en zou de eerste week van juli overal bezorgd moeten zijn. Heb jij (nog altijd) geen Jacobsstaf ontvangen? Laat het ons weten alsjeblieft! Namens de redactie Jacobsstaf hartelijk dank.
Er zijn weer nieuwe afleveringen verschenen in Camino NL:
Camino NL is te beluisteren via onze website, Spotify, Apple podcasts en op camino.buzzsprout.com
Op 29 juni jl. overleed Don Valentín, een zeer gewaardeerde priester in Roncesvalles, op 82-jarige leeftijd. Hij was al enige tijd ziek en opgenomen in een verpleeghuis voor priesters in Pamplona, maar toch kwam het bericht van zijn overlijden als een schok voor de hospitaleros. Hij was een warme persoonlijkheid die – toen zijn gezondheid dat nog toeliet – de albergue vrijwel dagelijks bezocht en altijd warme belangstelling toonde voor de hospitaleros. Ook leidde hij jarenlang de hospitaleros rond in de bijzondere plekken van de kerk, het klooster, het museum en de bibliotheek met eeuwenoude boeken, waar toeristen en pelgrims niet komen. Een van de hospitaleros, Wim Menheere, schreef bijgaand In Memoriam; dit is op 30 juni jl. tijdens de uitvaartdienst in de kerk door hospitaleros in het Nederlands en in het Spaans voorgelezen.
Het overlijden van Don Valentín heeft de hospitaleros in Nederland diep geraakt. Don Valentín was jarenlang de toegewijde priester van het klooster Roncesvalles. Een warme, beminnelijke man, die met liefde en toewijding aanwezig was in dit bijzondere pelgrimsoord. Hij had een groot hart voor de pelgrims, maar in het bijzonder voor de vrijwilligers uit Nederland aan wie hij altijd zijn dankbaarheid en waardering toonde. Velen van ons zullen zich hem herinneren tijdens zijn rondleidingen, hij trakteerde ons altijd op het geluid van de klokken en een glaasje Patxaran, altijd met een glimlach, altijd met oprechte aandacht.
Zijn geest van gastvrijheid, eenvoud en verbondenheid leeft voort in de stenen van Roncesvalles en in de harten van allen die hem mochten ontmoeten.
Rust zacht Don Valentín,
*ULTREIA ET SUSEIA*
Word informant voor het Genootschap van Sint Jacob; deel je kennis en inspireer anderen!
Heb jij de camino naar Santiago de Compostela gelopen of gefietst en wil je jouw ervaring inzetten om anderen te helpen op weg te gaan? Meld je dan aan als informant en word een onmisbare schakel in de voorbereiding van nieuwe pelgrims!
Wat doet een informant?
Als informant ben jij een ervaringsdeskundige die belangstellenden helpt met praktische tips, antwoorden op vragen en het delen van persoonlijke ervaringen. Denk aan advies over routes, overnachtingen, paklijsten, voorbereiding, of simpelweg een luisterend oor. Jij weet als geen ander wat de weg naar Santiago betekent.
Waarom meedoen?
Wie zoeken we?
Ervaringsdeskundigen die zelf de tocht naar Santiago te voet of per fiets hebben afgelegd en hun kennis graag delen met anderen.
Ben jij klaar om jouw ervaring om te zetten in inspiratie?
Meld je vandaag nog aan als informant via onderstaande knop en loop een stukje mee met nieuwe pelgrims – nog voor ze vertrekken.
Elk jaar krijgen alle vrijwilligers van het Genootschap en onze internationale contacten een kerstkaart van het Genootschap. Dat gaat om een kleine 700 kaarten. Als Genootschap willen we daarmee onze dank overbrengen aan alle vrijwilligers die het afgelopen jaar klaar hebben gestaan voor ons Genootschap en een kerst- en nieuwjaarswens overbrengen aan onze internationale contacten. De afgelopen jaren hebben er tekeningen en foto’s op de kerstkaart gestaan. Voor de kerstkaart van dit jaar zijn we nog op zoek naar een mooie passende foto.
We zijn op zoek naar een foto die op enige manier de Camino en kerst en nieuwjaar met elkaar verbindt.
Aan die zoektocht verbinden we een kleine wedstrijd. Heb je die foto en wil je die beschikbaar stellen, dan ontvangen we die graag. Een deskundige jury beoordeelt de foto’s en de winnende foto komt op de kerstkaart van 2025. Uiteraard ontvang je zelf ook de uiteindelijke kaart. De winnaar zullen we bekend maken op de najaarsbijeenkomst in Roermond in november. Dus heb je een foto waarvan jij vindt dat die aan het thema voldoet, stuur hem in.
Dat kan tot 15 september a.s. via de onderstaande knop.
Wat zijn de eisen om mee te doen:
Jos Henderik, secretaris
Al enige jaren organiseert het bestuur van ons Genootschap op de naamdag van Jacobus een Jacobslezing.
Dit jaar doen we dat samen met regio Utrecht-zuid/Rivierenland en wel in de Gelderlandfabriek, Stationsweg 7 in Culemborg.
De lezing zal dit jaar uitgesproken worden door Mariska van der Klis, die onlangs Finisterre schreef, een boek over haar Camino, die ze liep na ingrijpende en dramatische veranderingen in haar persoonlijk leven. En natuurlijk treedt El Orfeón, ons pelgrimskoor, op. We eindigen zoals gebruikelijk met een café St. Jacques.
Programma:
14.30 uur: Inloop
15.00 uur: Opening door Piet van Adrichem, voorzitter van ons Genootschap
15.10 uur: Jacobuslezing door Mariska van der Klis
16.00 uur: Optreden El Orfeón
16.30 uur: Café St. Jacques
Je bent van harte uitgenodigd om deze Jacobslezing bij te wonen. Aanmelden kan via onderstaande knop. Daarnaast organiseren vele regio’s hun eigen activiteiten om de naamdag van Jacobus te vieren. Dit kun je lezen in hun nieuwsbrieven en in de agenda op onze website.
Wij hebben eind april de camino van Trier naar Metz gelopen.
Sensationeel mooi! Vermoed dat u het wel zult weten, maar geef toch even door dat er een loopbrug over het riviertje tussen Sierck-les-Bains en Montenach is ingestort. Zo te zien is dat al meer dan 2 jaar geleden gebeurd. Door over een boomstam te kruipen zijn we naar de overkant gegaan om ons caminopad te vervolgen. Bij het Pilgerbüro in Trier werden we helaas hier niet voor gewaarschuwd toen we aangaven dat we naar Metz zouden pelgrimeren.
Loes Hermens-den Ouden
Een Kruispunt van Geschiedenis en Legende langs de Via Coriovallum
Wandelend op de Via Coriovallum kom je langs plekken die meer verbergen dan op het eerste gezicht lijkt. Zo’n fascinerend punt bevindt zich in het pittoreske Valkenburg, waar je wordt begroet door een opmerkelijke verzameling van beeldjes. Deze plek is niet zomaar een stop; het is een kruispunt van geloof, geschiedenis en een vleugje mystiek die perfect past bij de verhalen die je vaak tegenkomt op onze Jacobswegen.
Bij een kruispunt langs de route, waar de Geul zachtjes kabbelt, staan drie prominente beeldjes: een houten kruis met een Christusbeeld, geflankeerd door twee kleinere kapelletjes met beelden van Maria en Johannes. Wie goed kijkt, ontdekt nog twee beeldjes: eentje van de heilige Rochus in het voetstuk van het middelste en een Mariabeeldje in de beuk bij het water.
De Legende Herleeft
Vaak gaat er een boeiende legende schuil. Het verhaal vertelt over de kasteelheer van het nabijgelegen Kasteel Schaloen. Hij wilde met zijn paard de Geul oversteken, maar een boze geest verhinderde dat. De wijze kluizenaar van de Schaelsberg raadde hem aan om op deze plek kapelletjes te plaatsen. Met de komst van de beeldjes werd de boze geest verdreven, en kon de kasteelheer het water ongehinderd oversteken.
Deze beeldjes zijn niet alleen een teken van vroomheid, maar ook een stille getuige van eeuwenoude volksdevotie. Ze herinneren ons eraan dat langs onze paden, zelfs op de meest onverwachte plekken, diepe verhalen en tradities geworteld zijn.
Als je de Via Coriovallum bewandelt en Valkenburg passeert, neem dan even de tijd bij deze bijzondere plek. Laat de geschiedenis en de legende tot je spreken en voel de verbinding met de vele reizigers die je hier in de loop der eeuwen zijn voorgegaan. Het is een klein, maar significant deel van ons rijke erfgoed.
Alle activiteiten, dagprogramma’s of weekends kun je boeken via onze activiteitenkalender. Bij alle weekenden is een of twee nachten logies, ontbijt, lunch en diner inbegrepen.
In de komende zomermaanden en het eerste weekend van de herfst organiseert Pelgrimsherberg Kafarnaüm weer mooie activiteiten voor mensen onderweg.
Camino in de Kempen
Op 25 juli, de naamdag van Jacobus, wordt rondom Vessem de Camino in de Kempen gelopen.
Al wandelend kun je dan 8 of 16 km wandelen door de mooie natuur van Vessem, Wintelre en Hoogeloon. Pelgrimsherberg Kafanaüm, de Jacobushoeve en de regio Zuid-Oost van het Genootschap van Sint Jacob organiseren samen deze activiteit.
Stiltewandeling en Stilteweekend
De komende maanden is er ook aandacht voor stilte. De pelgrimsherberg gaat een serie stiltewandelingen organiseren die gekoppeld worden aan de seizoenen.
Op 22 en 23 augustus is er een wandeling met als titel: “Stilte in de zomer”.
Later in het jaar volgen herfst en winter, met in het vroege nieuwe jaar een wandeling met als thema de lente.
In het voorjaar was het Stilteweekend snel volgeboekt, daarom is ervoor gekozen op 26, 27 en 28 september een tweede stilteweekend te organiseren.
Dat weekend word je in contact gebracht met verstilling en vertraging. Ook dat is onderweg zijn, onderweg in jezelf. Wij noemen dat “Caminostilte”.
Dat heeft gevolgen; net als tijdens een pelgrimstocht is deze Caminostilte waardevol.
Programma najaar
In het najaar krijg je de kans terug te kijken op je pelgrimstocht van dit jaar bij onze Terugkomweekenden of juist vooruit te kijken met Voorbereidingweekenden voor hen die volgend jaar op pelgrimstocht willen gaan.
Kortom, er is weer veel te doen op de pelgrimsherberg. Kijk voor alle activiteiten op onze activiteitenkalender. Je vindt daar ook de mogelijkheid jezelf in te schrijven.
Op 3 juni zijn er drie nieuwe folders verschenen met wandelroutes langs religieus-cultureel/historisch erfgoed in Boxtel en Esch. Ontworpen naar een idee van de Congregatie van de Witte Zusters en met hulp van Beleef Boxtel en Nationaal Landschap Het Groene Woud. De routes zijn duidelijk aangegeven op een plattegrond en voorzien van achtergrondinformatie en (historische) foto’s. Ze verschillen alle van lengte en startpunt. De folders zijn verkrijgbaar bij de Toeristische Infopunten in de gemeente en op verschillende locaties in Het Groene Woud. De missiezusters wilden het belang van de religieuze erfenis van de vele congregaties en ordes die vanaf de Middeleeuwen in Boxtel hebben gewoond en gewerkt, voor het voetlicht brengen. Zo is hun invloed op onderwijs en zorg buiten kijf en zijn er vele missionarissen vanuit hier de wijde wereld in getrokken. Bovendien is wandelen goed voor lichaam en geest en sinds corona steeds populairder geworden. De Witte Zusters mogen dan zelf op weg zijn naar voltooiing, hun gedachtegoed en bezieling zet zich voort in Afrika. Meer informatie is verkrijgbaar via de knop hieronder (Reli-routes).
In het voorjaar van 2025 liep Marijke van Zelst solo van Saint-Jean-Pied-de-Port naar Santiago en verder naar Finisterre. Het werd een diepe reis naar binnen, waarbij thema’s als grenzen aangeven en trouw blijven aan jezelf centraal stonden.
Tijdens haar tocht nam ze meerdere afleveringen op voor haar podcast Het pad van een introvert. In het dagelijks leven begeleidt Marijke introverten bij het vinden van hun eigen pad. De Camino vormde voor haar een krachtig symbool van deze zoektocht.
Marijke besloot haar ervaringen en inzichten van de tocht vast te leggen in een podcastserie, met als doel anderen te inspireren en te ondersteunen op hun eigen reis.
In deze zeventien afleveringen tellende Camino-special deelt ze haar verhaal.
Je kunt de podcast beluisteren via Spotify, SoundCloud, Apple Podcasts of via onderstaande knop.
De Stichting Pelgrimswegen & Voetpaden organiseert jaarlijks enkele wandelingen, soms geheel, soms deels over het landschappelijk fraaie PeerkePad. Er zijn twee nieuwe publicaties:
Pelgrimswandelingen langs wegkruisen en kruiswegen
Eigen uitgave van de SPV
Jaargang: 2025 ; Prijs: € 9,95 ; aantal blz: 72
Ìn de 30 jaar van haar bestaan houdt de SPV elk jaar op Goede Vrijdag een bezinningstocht naar een van de mooie Kruiswegparken die Limburg rijk is. Tien van deze wandelingen zijn gebundeld in dit boekje. Naast routebeschrijvingen en – kaartjes is er informatie opgenomen over deze parken; en over wegkruisen en -kapelletjes onderweg. Teksten ter bezinning helpen om van een wandeling een echt pelgrimstocht te maken; maar het is ook gewoon genieten van het prachtige Limburgse landschap! De lengte varieert van 10 tot 27 km, maar ook is aangegeven waar men de tocht eerder kan beëindigen.
Distributieadres: Boekwinkel Klooster Wittem,
Wittemer Allee 34, 6286 AB Wittem
PeerkePad Wittem-Tilburg
Acht dagen wandelen van een heilige naar een zalige
Eigen uitgave van: Pelgrimsoord Klooster Wittem
Jaargang: 2025, prijs: € 9,50, aantal blz: 68
Het PeerkePad loopt van Wittem naar Tilburg met een totale lengte van 168 km; in dit boekje verdeeld in acht etappes van 14 tot 27 kilometer.
Het pad verbindt de pelgrimsoorden van de heilige Gerardus en de zalige Petrus Donders; beiden lid van de congregatie van de redemptoristen. Behalve routebeschrijvingen, routekaartjes en foto’s bevat het wandelboekje ook bezinningsteksten over de acht ‘werken van barmhartigheid’. Dit pelgrimspad gaat door het verrassend mooie landschap van het Geul- en Maasdal en door de Belgische en Brabantse Kempen, met onderweg veel religieus erfgoed.
De route is in dit boekje alleen noordwaarts beschreven. Wie zuidwaarts, dus van Tilburg naar Wittem wil wandelen kan gratis de routebeschrijving downloaden via de website, maar is voor verdere informatie aangewezen op dit boekje.
Ultreia is een uitgave van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Voor meer informatie en nieuws zie de website www.santiago.nl en de Facebookpagina Nederlands Genootschap van Sint Jacob | Facebook, waar je ook tips en ervaringen kunt uitwisselen met andere pelgrims.
Redactie: Gabriël van de Luitgaarden (tijdelijk)
Redactieondersteuning: Ellen Eumelen
Tegenlezers: Ellen Eumelen en Janine Verhaaf
Verzending: Han Lasance
Deadline/publicatiedatum: de Ultreia verschijnt rond de 20e van iedere maand. Wij zien je kopij in Word, maximaal 300 woorden, platte tekst zonder opmaak graag voor de 15e, bij voorkeur met een relevante foto/afbeelding (met bronvermelding) erbij. Wij gaan ervan uit dat wij deze foto dan vrij mogen gebruiken en zien je bijdrage graag tegemoet op ultreia@santiago.nl.
Let op: indien anders dan bovenstaand aangeleverd behouden wij ons het recht voor de kopij aan te passen!
Foto’s: voor deze Ultreia is gebruik gemaakt van foto’s van https://pixabay.com/
Algemene informatie: het mailadres ultreia@santiago.nl is uitsluitend bedoeld voor kopij! Wijzigingen in het lidmaatschap kun je zelf via je persoonlijke account op www.santiago.nl regelen. Voor vragen over de vereniging of anderszins kun je een mailtje sturen naar info@santiago.nl
Vertrouwenspersoon: het genootschap heeft een vertrouwenspersoon die je kunt benaderen indien er sprake is van ongewenst gedrag of voor een vertrouwelijk gesprek. Voor nadere informatie: https://www.santiago.nl/genootschap/vertrouwenspersonen/
