Nieuwsbrief voor de fietsende pelgrim van het Genootschap van Sint Jacob
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob

Jacobike - voor de fietsende pelgrim

Beste {naam},

Aankondiging:  De Belgrische fietskaravaan...

komt eraan

Beste fietspelgrims,, wegens succes herhaald, de fietskaravaan. In 2024 willen we weer 8 dagen met elkaar de fietspaden op en wederom mag u daarvoor de agenda blokken tussen Hemelvaart en Pinksteren.

Achter de schermen puzzelen de routeplanners hoe we een mooie tocht kunnen bieden met, zoals we dit jaar geleerd hebben: een maximale dagafstand van 70 km fietspaden. Niets staat nog vast, maar globaal bestaat er het idee om in Breda te vertrekken, langs Antwerpen te gaan en bezoekjes te brengen aan Leuven, Namen, Eghezeem Jodoigne, Zoutleeuw, en Tongeren. We rijden dan deels over de route van Sweerman, maar maken ook kennis met de Belgische Via Brabantica, Monastica, en Limbourgica.

 

 

Ik verklap nog niet wat Jacobus ons in Belgie zoal voor verrassingen heeft, maar als u benieuwd ben kunt u alvast gaan opzoeken waar we de Heiige Evermarus vandaan kwam (Die ging al naar Santiago voor diens graf gevonden was) en in welke Jacobuskerk het graf van Pieter Breughel te vinden is?

 

We verwachten in de volgende nieuwsbrief met aanmeldformulieren te komen, dus zorg dat u die niet mist!

 

Fietspelgrims en nachttreinen    BEZINT, EER GE UW TREINKAARTJE…..PINT!!!

 

Overweeg je om na je fietspelgrimstocht de trein terug te pakken?

 

Het kan

Ik doe het

Minder CO2 uitstoot

Een nachtreis scheelt tijd

Een bed ‘s nachts voorkomt…. Geradbraakt aankomen

 

Een artikel vol mitsen, maren en handreikingen. Want, er komt wel wat bij kijken!

 

Welke trein?

Daar begint het al mee: Er rijdt tussen Nederland en Spanje (nog) geen rechtstreekse nachttrein, dus wil je in een bed over de rails, dan zul je een paar keer moeten overstappen. Een optie is om de nachttrein tussen Parijs en Narbonne. Je vertrekt dan heel vroeg uit Santiago. Na bijna 4 uur treinen kom je aan op station Chamartin, en fiets je naar internationaal treinstation Atocha, vanwaar je in nog eens 5 uur naar Narbonne reist.

Vanuit Narbonne gaat er een nachtrein naar Parijs Austerlitz, van waar je naar Gare du Nord fietst, om daar de Thalys (heet nu Eurostar) naar Nederland te nemen.

Je moet wel zorgen voor voldoende overstaptijd, rekening houdend met vertraging en het wisselen van station in Parijs en Madrid.

 

Zoeken en boeken van treinen

De Spaanse spoorwegen werken beperkt samen met andere landen en bij de NS konden ze me niet helpen. Via NS-internationaal vond ik wel dienstregelingen, maar kon ik niet boeken. Dat lukte me wel online via: Trainline

 

Demonteren en Inpakken van de fiets

In Frankrijk kunnen fietsen beperkt mee op daarvoor bestemde plaatsen. Die zijn echter vanuit Nederland niet te boeken, dus moet de fiets de hele reis ingepakt mee als bagage met een maximum afmeting van 120cmx90cm Dat houdt in dat de wielen uit de fiets moeten, met een hoes erover heen. Heb je een voordrager, dan moet die er af, anders red je het niet binnen 120cm. En doe dat laatste al thuis, anders vertrekt je trein voor je klaar bent. Je kunt je voordrager met ducttape tegen de zadelstang bevestigen.

 

Een fietshoes is te koop bij de Decathlon en het is nog al een stevig pakket. Als je er niet de hele reis mee wil rondfietsen is een overweging om hem te bestellen bij het filiaal waar je vertrekt. Ikzelf ben zielsgelukkig met mijn lichtgewicht hoes. Een duurdere aanschaf, maar dan heb ik maar een piepklein licht pakketje onderweg. Als ik op het perron de wielen uit de fiets heb gehaald gebruik ik tiewraps om ze aan het frame vast te maken. Daarna gaat de hoes er overheen. Tip: zorg voor een goed kniptangetje, want niets is zo vervelend als dat je bij het demonteren de tiewraps niet meer los krijgt.

 

Houdt er rekening mee dat je de fiets onderweg  vaker moet de-en remonteren: je moet hem immers weer in elkaar zetten als je voor je overstap naar een ander station moet fietsen (Madrid, Parijs).

 

Internationale treinen als TGV;s hebben gereserveerde plaatsen en vaak wordt pas laat duidelijk op welk perron de trein stopt; pas als de trein er staat weet je pas waar je moet instappen.  Houdt er dus rekening mee dat demontage van de fiets een last- minute-haastklus is: het meest stressvolle moment van de hele reis: Ik ren op het perron naar de treindeur, en doe vervolgens: tassen van de fiets, wielen eruit, hoes erover heen.

 

Instappen

Is de fiets eenmaal ingepakt en de trein nog niet vertrokken dan moet alles, inclusief jezelf,  als een speer de trein in. Ik heb onderweg mijn voortassen in mijn achtertassen, dan hoef ik, mijn stuurtasje meegerekend, maar drie in plaats van vijf tassen de trein in te werken.

Dit moet allemaal tussen drommen mensen die ook door dat smalle treindeurtje moeten en meestal is ondertussen de conducteur gearriveerd om je van het nodige commentaar te voorzien.

 

Eenmaal in de trein

Zodra de fiets de trein in gaat komt de conducteur vertellen dat het niet was toegestaan om de fiets te plaatsen waar hij is neergezet. Er volgt beraad wat er dan wel moet en meestal moet je dan later alsnog gaan verplaatsen. Inderdaad staat een fiets vaak in de weg en er zijn horrorverhalen van fietsen die de coupe werden uitgesmeten als reizigers bij het uitstappen niet bij hun bagage konden. Een reden om naar de fiets te lopen op moment dat de trein stil staat.

 

 

 

De slaaptrein

Het voordeel van een slaaptrein is, dat hij meestal wat langer op het perron staat en de fietser iets meer tijd krijgt om zich te organiseren. Soms blijkt er nog plek in de fietsencoupé en hoeft de fiets in zijn geheel niet uit elkaar.

Zo niet, dan mag hij ingepakt mee in de couchette tussen de stapelbedden, zodat niemand fatsoenlijk zijn bed nog in en uit kan.

 

Waarschuwing

Denk vooral niet: ach, dat zal wel loslopen, ik gok het erop. Er zijn de nodige verhalen van fietsers die uiteindelijk de trein niet in mochten, omdat ze de fiets niet gedemonteerd hadden, of geen hoes over de fiets. En niemand die je vertelt hoe je aan een hoes komt, dat wordt dan zelf knutselen, maar dan heb je wel al je trein gemist.

 

Stressreductie

Je kunt overwegen je fiets op te sturen vanuit Compostella, dat reist een stuk gemakkelijker en kan voor zo’n € 96,- vanaf het postkantoor naast de kathedraal.

Van en naar het buitenland reis ik met een fiets meestal 1e klas. Het levert me wat meer ruimte op en vooral, service en fatsoen. Voor budgettaire redenen zou ik sowieso de trein links laten liggen en ook 1e klas is de couchette altijd nog krapper dan wat een gemiddelde slaapzaal op de Camino te bieden heeft.

 

En mocht je na dit alles inderdaad een treinreis overwegen met fiets dan zeg ik bij deze:

 

 GOEDE REIS!

Astrid

 

 

De Nederlandse Jacobsroutes per Fiets Routebeheerder gevraagd

 

Het idee is dat de fietsende pelgrim die vanuit Nederland op pad gaat Jacobs-routes ter beschikking heeft 

·       om een paar dagen doelgericht te kunnen fietsen in Nederland

·       om zo dicht mogelijk bij zijn woonplaats al een Jacobsrouite op te pakken, die aansluit op de Sweerman Jacobsroute en de route Langs oude wegen naar Santiago.

De Nederlandse fietsroutes sluiten globaal aan bij de reeds bestaande wandelroutes Jabikspaad, Jacobspad Limburg, Jacobspad Uithuizen en Pelgrimsroutes in Nederland.

Het is de bedoeling dat de fietsroutes digitaal gratis beschikbaar zijn via de website van het genootschap, d.w.z. een actuele gps-track en toelichting voor fietsers in pdf. Voor beschrijvingen van de interessante punten onderweg kan de fietser gebruik maken van de wandelgidsjes.

 

Voor het beheer van deze fietsroutes zoekt Jacobike een

 

ROUTEBEHEERDER NEDERLANDSE JACOBS-FIETSROUTES.

 

Taken:

·       de bestaande gps-tracks (laten) controleren en knelpunten oplossen

·       daarna tracks en informatie steeds actualiseren aan de hand van meldingen van fietsers

·       pdf’s met informatie voor fietsers maken en bijhouden

·       overleggen met vrijwilligers achter de wandelroutes over het delen van informatie

·       communiceren met de regio’s waar de fietsroutes doorheen lopen o.a. om controlefietsers te werven.

·       communiceren met Jacobike en andere werkgroepen van het Genootschap

 

Vaardigheden:

·       kunnen omgaan met gpx-bestanden en Basecamp of andere bewerkingssoftware

·       met vrijwilligersorganisaties achter de wandelroutes en controlefietsers kunnen overleggen 

 

Het is belangrijk te beseffen dat dit geen eenmalige klus is, maar eerder een klus waar je in moet groeien met de tijd. Een klus die na een aanvankelijke “berg” (eerste controle en knelpunten oplossen, informatie voor fietsers maken), maandelijks beperkt aandacht zal blijven vragen.

 

Heb je interesse neem dan contact op met Jacobike: jacobike@santiago.nl

 

 

Kennismaken met ….Vera Mattijssen

 

Nadat ik gestopt was met werken heb ik in mei-juni 2022 met een vriendin vanuit Nijmegen de Camino naar Santiago gefietst. Een lidmaatschap van het Genootschap van St. Jacob bezorgde ons naast informatie ook veel voorpret. We namen de route Langs Oude Wegen en de Jacobsfietsroute deel 3. Onze interesse was vooral cultuurhistorisch, en we hebben dan ook veel kerken bekeken en van alles gelezen over de middeleeuwse pelgrimages. Fascinerend om iets te doen wat mensen 1000 jaar geleden al deden. Ook al gingen de pelgrims toen natuurlijk te voet. Daarnaast hebben we erg genoten van de geweldige landschappen, en dat werd nog versterkt toen we ook de terugweg van Santiago naar Pamplona fietsten. Hulde aan Clemens Sweerman!

Eind 2022 ben ik als vrijwilliger bij Europafietsers routebeheerder van de St. Jacobsfietsroute deel 3 geworden. In een plezierig redactieteam met nog 5 leden beheren we het pelgrims-erfgoed van Clemens Sweerman, en proberen we mede mogelijk te maken dat nog vele fietsers hiervan in de toekomst kunnen genieten. Dat ik het Spaanse deel mag doen is extra leuk, want ik houd van de Spaanse cultuur en taal. Als lid van het redactieteam ben ik automatisch ook lid van Jacobike. 

Mijn fiets is een oude idworx met derailleur die het nog goed doet. In het verleden heb ik er fietstrektochten van 3 weken mee gemaakt naar Florence en Venetië, door Frankrijk, rondje Ierland, langs de Oostzeekust en de Noorse fjorden. Kamperen doe ik niet meer. Op de Camino heb ik dankbaar gebruik gemaakt van B&B’s, hostals en pelgrimsherbergen. Volgend jaar hoop ik met dezelfde vriendin van de Camino dwars door Spanje naar Santiago te gaan fietsen. El Cid of de Via de la Plata, daar gaan we nog een keuze in maken.

 

Jacobus en de Camino de Madrid

  

Wat heeft Madrid met Jacobus en de Camino? Met die vraag speurde ik in de Spaanse hoofdstad naar sporen van Jacobus, de dag voordat ik met de Camino de Madrid begon. 

De Madrileense Camino begint in de hoofdstad bij de Santiagokerk, op het Santiagoplein en start daar, hoe verrassend, met de Santiagostraat. Nooit kwam ik iemand tegen die de route was gegaan.  Madrid zelf heeft geen pelgrimsherberg en de gemiddelde Madrileno weet niet waar je het over hebt als je om een stempel vraagt. Deed ik dat toch, met de credential in de hand, dan keken ze me aan alsof Holanda een krater op de maan moest zijn. 

 

Om hoe dan ook een stempel te krijgen, als start van de tocht, bezocht ik de Madrileense Santiagokerk. En in die kerk bleek een heus pelgrimskantoor gevestigd te zijn. Dat stond niet in de gids, noch op de kerk, laat staan wat de openingstijden waren. Maar ik bofte, het was open toen ik kwam. 

 

En zo kwam ik, door de pastoor met wijwater gezegend en met een prachtige stempel en credential de kerk weer uit, klaar om op Camino te gaan. In de herbergen onderweg keken ze hun ogen uit. Blijkbaar had geen van de hospitalero’s eerder zo’n Madrids pelgrimspaspoort gezien.

 

Op de Camino kennen we Jacobus voornamelijk als Pelgrimsapostel, maar in Spanje is hij van oudsher ook beschermheilige van het land.  Tijdens o.a. de reconquista kwam dat de christelijke legers goed van pas, het idee dat een heilige zou meevechten bij het terugdringen van de ‘moren’.

 

 

Wat mij tijdens kerkbezoek opviel was hoe Jacobus daar (nog )als Matamoros wordt gepresenteerd. Dat gold ook bij een tweede, gesloten Madridse Jacobuskerk;  op de voorgevel prijkte daar het beeld van Matamorus te paard met zwaard. Jacobus als Morendoder; veel Caminoplaatsen zijn met dat stukje geschiedenis ongemakkelijk en doen hun best daar de nadruk niet op te leggen. 

 

Loop je echter in Madrid de Iglesia de Santiago binnen, dan zie je meteen een enorm schilderij waarop de moorkoppen over de grond rollen. Vanuit de wolken op zijn witte paard heft Matamorus zijn zwaard waarvandaan het ongeronne bloed in het rond spat. Het is afkomstig uit het verse lijk onderaan het schilderij dat met dat zwaard zojuist gespiesd werd. Met dit schilderij als achtergrond werd ik met wijwater besprenkeld ter zegening van mijn tocht. En het is Matamoros die op het Santiagoplein op het straatnaambordje staat daar waar de Madridse Camino begint. 

 

Het wekte bij mij de indruk dat Madrid oorspronkelijk meer verbonden was met Matamoros, dan met Jacobus de pelgrimsapostel. Tijd om en route te gaan, want daar was San Iago, als pelgrimsapostel zeker prominenter aanwezig

 

De Camino de Madrid: goed bewaarde geheimen onthuld……………………………………………………

  

Wat zijn de geheimen van de Jacobsroute vanuit Madrid? Hij is:

 

Prachtig!

Onbekend bij velen,

Bemind bij wie hem zijn gegaan.

Een 5 kastelenroute

Een echte Fietscamino

 

Om met dit laatste te beginnen: 

Wie in de pedalen klimt voor de  Camino de Madrid voelt zich onderweg als fietser meer dan welkom: Deze relatief onbekende Camino wordt door weinigen bepelgrimeerd en in de herbergen is doorgaans ruim voldoende plaats. Vaak waren fietsers in de meerderheid of zelfs de enige gasten. Op asfaltwegen (waar die er zijn) staan borden met het verzoek fietsers te respecteren en regelmatig zijn er via verdes: wegen bestemd voor ongemotoriseerd verkeer en wandelaars. 

 

Het mag even een uitdaging zijn om de stad uit te fietsen en een goed navigatiesysteem is daarbij helpend om de trappende pelgrim de weg te wijzen in een wirwar van in-en uitvoegstroken. Maar dan, kijken we nog eenmaal achterom naar een skyline met vier wolkenkrabbers en ligt de stad ineens achter ons.

 

Echte klimwerk

Dan is het tijd voor de vuurdoop in het echte klimwerk: we zijn ondertussen een gebergte ingefietst, op weg naar Puerto de Navacerrada, de hoogste berg (1800m) die er op de Spaanse camino’s te vinden is.

 

Fiets met terreinbanden 

Wat je wel nodig hebt op deze 320 km lange tocht is een fiets met terreinbanden. Want eenmaal die enorme bult van 1800 meter over, blijken grote delen van de route in geen velden of ‘wegen’ asfalt te kennen. Na Segovia komen we in het gebied van de onverharde wegen en die gaan soms over in mul zand met karresporen. Voorzieningen vinden is een ander punt, althans in de vele schattige gehuchtjes onderweg waar geen winkel of bar meer te vinden is. Ruimte in de fietstas voor proviand en water is dus zeer aan te bevelen. 

 

 

Het Kasteel van Coca

 

Maar….. dan heb je ook wat: grote afstanden Middle of Nowhere, met schitterende uitzichten en prachtige natuur, blijken afgewisseld te worden met o.a. indrukwekkende kastelen, waarvan we  vijf  kanjers aantreffen in een uitstekende staat. De eerste wegwijzer van de Camino de Madrid bevindt zich dan ook op; de Plaza de Castilla en wijst ons de weg langs het kasteel van  Manzanes el Real, Segovia, Coca, Simancas en  op de valreep voordat de route aansluit op de Camino Fraces in Sahagun,  : het kasteel van  Grajal de Campos.

 

Camino de Madrid, Ladron del Corazon: je hebt mijn hart gestolen, en mij zie je nog wel een keertje terug. 

 

Astrid

 

Oproep 1

We krijgen vaak vragen over het transport van je fiets terug naar huis. Een overzicht van de mogelijkheden staat inmiddels bij de FAQ's op de website.

Caminotransport is een vaak gekozen oplossing, maar ook best wel prijzig. Een mogelijk alternatief is om je fiets te laten verzenden door de Spaanse posterijen, vanuit het hoofdpostkantoor in Santiago, op steenworp afstand van de kathedraal. Voor net geen € 100 ben je klaar en ze helpen je om je fiets verzendklaar te maken. Helaas kunnen accu's van elektrische fietsen niet mee, daar zul je dus een andere oplossing voor moeten vinden, want de fietsen wordt per vliegtuig vervoerd naar Nederland.

Onze vraag: wie heeft zijn/haar fiets wel eens op deze manier verstuurd? Hoe was je ervaring: hoe lang duurde het voor je je fiets thuis had? En vooral: kwam hij ongeschonden aan? Als er sprake was van beschadiging, wie moest je dan aanspreken en hoe verliep dat?

 

Nog een alternatief schijnt een fietsenmaker in Santiago te zijn die de fiets voor je inpakt en naar het vliegveld brengt. Ook hier geldt overigens weer de beperking van de accu als het een elektrische fiets betreft. Wie heeft hier ervaring mee?

 

Laat het ons weten, ook als je andere methodes hebt gebruikt om je fiets terug te vervoeren naar Nederland, dan kunnen wij het overzicht aanvullen en help je anderen om een goed doordachte keuze te maken! Je kunt je bijdragen sturen naar fietsredactie@santiago.nl

 

Oproep 2

Soms moet je echt moeite doen om een stempel te krijgen voor je pelgrimspaspoort. Dit geldt met name als je een minder gebruikte route fietst. Zo heeft een Jacobiker een stempel gehaald bij een benzinestation.

En tja, waar kom je dan terecht??? 

Wij horen het graag van jullie op fietsredactie@santiago.nl

 

We zijn benieuwd naar de bijdragen van onze Jacobikers!! 

 

De nieuwsbrief Jacobike voor fietsende leden van het Genootschap van Sint Jacob is samengesteld door de fietsredactie en Jacobike, de werkgroep voor fietsende pelgrims.

Namens de redactie
Ingeborg Schuitemaker
Roswitha van Wersch
Astrid Aansorgh

Uitschrijven    |    Bekijk in browser